Saz Alt Eşik Ayarı

Bağlamazın eşiği herhangi bir nedenden dolayı yerinden oynamış olabilir. Bu kendini şu şekilde belli eder; Bağlamanızın perdeleri doğru ses vermez. Boş tellerde bağlamanız akordlu gibi görünsede, herhangi bir perdeye bastığınızda bozuk ses alabilirsiniz. En belirgin özelliği ise, boş teldeki la ile oktavdaki ince la sesinin uyumsuzluğudur. (İnce la perdesinin doğru yerde olduğu varsayılmaktadır.) Bizde buradan yola çıkarak bağlamanın eşik ayarını yapacağız.

İlk olarak en alttaki iki ince teli (sırma tel olmamalı) iyi bir şekilde akordlayın. Daha sonra resimde görüldüğü gibi baş parmağızını ince la perdesine koyun. Baş parmağınız iki ince tel grubundan üst taraftakine basmalı, diğer tel boşta tınlamalıdır.

Buradaki amaç eşiğin yerinin doğru olup olmadığını tespit içindir. Akortlu iki tel bu şekilde tınlatıldığında mükemmel bir uyum içinde olmalıdır. Kulağınız aracılığı ile bunu tespit ettikten sonra, bağlamanızın eşiğini paralel bir şekilde ileri veya geri ve az ölçüde oynatılıp kontrol işlemi tekrar yapılmalıdır. Bu işlem sonuca ulaşıncaya kadar tekrar edilmelidir.

İpucu: Bağlamanın eşiği ayarlandıktan sonra bir daha yerinin kaybetmemek için, eşiğin iki yanına toplu iğne ucu ile işaret konulabilir.

 40 cm teknemiz olsun. Bu tekneye takılacak ( uzun ) sap boyunu hesap edelim.

 Formülümüz şu : A /

 Önce "A" yı bulmalıyız. Bunun için önce "D" yi bulup tekne boyu olan 40 cm den çıkaralım. "D" tekne boyunun 1/5 i olduğuna göre ,40 cm'yi 5'e bölelim. Sonra tekne boyundan çıkarttığımızda "A" yı bulmuş oluruz.

 40 / 5 =  8 cm  ( Eşik mesafesi )

 40 - 8 = 32 cm  ( Eşik ile re perdesi arası )

 32 / = cm ( Takılacak sap boyu )

 40 cm'lik bir tekneye takılacak sap boyunu bulmuş olduk. Bu hesap pratikte tekne boyuna 12 - 13 cm ilave edilerek te bulunabilir.

 Kısa sap için de A / formülü kullanılarak sap boyu bulunur. Çıkacak sonucun tekne boyu ile aynı olduğunu göreceksiniz. Yani 40 cm lik bir tekneye 40 cm sap takılır.

Bu hesaplamayı kısaca buradan da yapabilirsiniz. Tekneye takılacak sap ayarı

Yukarıda anlattıklarım imal aşamasında bağlamanın standartlara uygun olarak üretilmesine yarayacak bilgilerdi. Ancak, üretilmiş bağlamaların , ne yazık ki çoğu göz kararı imal edildiğinden perde ayarının ölçülerini elimizde bulunan bağlamaları dikkate alarak veriyorum. Şimdi ,perde ayarının hesap makinesi yardımı ile nasıl yapılacağına bakalım.

    sayısı ile tel boyu ( E ) mesafesi çarpılır. Çıkan rakam bize "si bemol" perdesinin yerini verdi. Bundan sonra sürekli  ( = )  eşittir tuşuna basılır. Her basılışta çıkan rakam, bize sırası ile perde yerlerinin ölçüsünü verecektir. Yani sırası ile şu perdelerin yerlerini bulmuş olacağız :

si bemol ,si , do , do diyez , re , mi bemol , mi , fa , fa diyez , sol , la bemol , la , si bemol , si , do , do diyez ,re.

Bulduğumuz perde yerleri ana sesler ve yarım seslerin yerleridir.

Bağlamada Eşik yeri nerede olmalı?

Bağlama yapımın da yene tartışmaya açık bir konu eşiğin yeri konusu.

• Genel görüşlerden birincisi tekne boyunun 5/1 oranında olması gerektiği. Cafer Açın Hocamız tarafından bağlamaya standart getirmek için yaptığı bir tespittir. Ör cm tekne boyunda eşik yeri 40/5=8 cm olur.

• İkinci görüş akustik açıdan eşik yerini tekne boyunun 4/1 olması gerektiği. Erkan Oğur Hocamız tarafından önerilen bir yöntem . Ör: 40 cm tekne boyunda eşik yeri 40/4=10 cm olur.

Birinci ve İkinci Ölçüler arasında sap boyunda %3 ‘lük bir fark olur

• Üçüncü görüş Altın Orana göre .  Tekne boyu altın orana() bölünür. Çıkan sonuç tekne boyundan çıkartılıp tekrar altın orana bülünür.  Ör cm tekne boyunda eşik yeri

 40/= cm

= cm

/ = cm Altın Orana Göre eşik yeri cm olur.

•  Dördüncü ise bağlamayı yapan ustanın kullanacağı malzemenin yapısına göre kendince konumlandıracağı bir yer olabilir.

Soru ve Cevaplar

Burada cevaplar benim şahsi görüşlerim olup elde edilen tını konusu, çalımdan alınan lezzet  kişiye göre değişken olduğu için şu doğrudur diyemiyorum. Ben kendi imal ettiğim bağlamalarda tekne boylarında 5/1 tekne boyu büyüdükçe 4/1&#;e yaklaşan bir oran kullanmaktayım.

Hangisi daha avantajlı?

4/1 eşik oranında bağlamada bas karakter öne çıkmaktadır ve tınlama süresi uzamaktadır.

• Bağlamanın eşik yeri 5/1 oranından 4/1&#;e alsam olur mu?

Şöyle olur: Eşiğin ileri alınması tel boyunu kısaltacağı için tüm perdelerin yerini değişmesi gerekir. Sonucunda son perdenin geldiği yer ile tekne arasında perdesiz bir alan oluşur. Çalıma engel olan bir durum yoktur.

Şöyle Olmaz: Eşiğin İleri alınması  sonucunda eşik yüksekliğinin düşürülmesi gerekebilir.(Atölye Ortamında olması tavsiye). Yapılmazsa teller yüksekte kalabilir.

Not:Bu işin doğrusu bağlama yapım aşamasında eşik konulacak yerinin olduğu bölgede kapak çökmemesi için bir tekne yanlarına işlem yapılmaktadır. Sonradan eşik yerinin değişmesi sorun doğurabilir.

• Bağlamam eşik yeri 4/1 oranında 5/1i alsam olur mu ?

İkinci maddenin tam tersi düşünmek gerekir.

Erturgut Sanat ailesi olarak bugün sizler için Bağlamada Eşik Konumu Ve Yüksekliğinin Önemi konusunu ele alacağız.. Bağlama, Türk müziğinin en önemli enstrümanlarından biridir. Ancak tabi ki bağlama yalnızca Türk müziğinde değil, batı müziğinde de son derece önemli bir yer kaplamaktadır. Gerek çıkardığı ses gerekse de uzun yıllardan beri var olan kültürüyle bağlamanın en önemli noktalarından biri de sesin oluşumunda en önemli etkilerden birine sahip olan eşiğin konumudur. 

Biz de bu nedenle bugünkü yazımızda, bağlamada eşik konumunun önemine değineceğiz. Geleneksel olarak ve daha sonrasında gelişmeler ışığında bağlamadaki eşiğin konumu ve sese etkisi hakkında kısaca bilgi vermeye çalışacağız.

Eğer siz de bağlama çalmaya gönül verdiyseniz, ya da yalnızca bağlama sesini dinlemek hoşunuza gidiyor ve enstrüman hakkında daha fazla fikir sahibi olmak istiyorsanız yazımızı okumaya devam edin. 

Hazır mısınız? O halde başlayalım.

Bağlama Kursu hakkında ayrıntılı bilgi için Buraya Tıklayın.. Ayrıca Ücretsiz Deneme Derslerimize katılmak için henem bize ulaşıp randevu alabilirsiniz..

Bağlamada Eşiğin Konumu 

Yüzyıllardır bu topraklarda var olan Kopuz’un form değişimiyle ortaya çıkan bağlamada sesin üretiminde en önemli etkilerden biri eşiğin konumudur. Bu nedenle modern ve geleneksel pek çok bağlama üstadı bu konu hakkında araştırmalar yapmış ve eşiğin konumu hakkında fikirlerini ortaya koymuşlardır. 

Geleneksel olarak pek çok bağlama yapımcısı eşik konumunun form boyunun 1/5’ine denk geldiği bağlamalar üretmektedir. Ancak bu şekilde üretmenin kendi içinde bir handikapı da vardır. Eşik, formun 1/5’ine denk geldiğinde eşik yüksekliğinin fazla olması, kapak kalınlığının volüm kaygısıyla gereğinden fazla inceltilmesi ve tel boyunun 1/5 sisteminden kaynaklı uzun olmasına sebep olmaktadır. Bu da ses tahtasındaki deformasyonu hızlandırmaktadır.

Eşiğin form boyunun 1/4’ünde yer alması ise, bağlamanın daha iyi tınlamasına yardımcı olan bir faktör olarak ortaya çıkmıştır. Tabi ki bunun en önemli nedeni eşiğin armoni bölgesinde yer alması ve eşiğin izdüşümünün ses kutusunun en derin noktasına denk gelecek şekilde konumlanmış olmasıdır. 

Bağlamada Eşik Yüksekliğinin Önemi

Bağlamada eşiğin yüksekliği, tellerin gerilimini ve buna bağlı olarak da ses tahtasına uygulanan basıncı doğrudan etkileyen bir faktördür. Bağlamada eşik yükseldikçe, eşik ile telin bağlandığı tel eşiğinin açısı artar. 

Bağlamada ortaya çıkan bu yükselen açı ses tahtasına olan basınç da arttırır. Bu durum da ses tahtasının deformasyonunu hızlandıracaktır. 

Daha Fazlası İçin Bize Ulaşın

İzmirde yapılan sanat etkinliklerine, galerilere, konserlerine ve daha fazla kültür sanat haberlerine sitemizin blog sekmesini takip ederek ulaşabilirsiniz.

Daha fazla enstrüman bilgilerine ulaşmak için bizi sosyal medya hesaplarımızdan takip edebilirsiniz. Ayrıca kurslarımız hakkında ayrıntılı bilgiye ulaşmak için bizi 95 96 numaralı telefonumuzu arayabilir ya da mesaj bırakabilirsiniz.

Aklınızda oluşan soru işaretlerini gidermek için direkt sanat merkezimize de gelebilirsiniz. Özellikle önceden arayıp randevu alarak ücretsiz bir şekilde hocalarımıza danışabilirsiniz. Deneme dersinde hangi sanat alanına yatkın olduğunuzu keşfedip kendinizi istediğiniz alanda geliştirebilirsiniz.

Erturgut Sanat Merkezine Nasıl Gelebilirim?

Sanat merkezimize İzmir’in her yerinden metroyla, otobüsle, vapurla ulaşım çok kolaydır. Karşıyaka dışından gelmek zor diye düşünmeyin sanat merkezimizin ulaşımı çok kolay, konumu da çok merkezidir.

İzmir’in neresinden isterseniz kolaylıkla gelebilirsiniz. Kaliteli bir eğitim istiyorsanız, mesafe bana uzak diye düşünmeden önce kesinlikle bir kez sanat merkezimizi ziyaret etmeli ve en azından bizimle bir kahve, bir çay içip sanat merkezimizde gerçekleşen eğitimler hakkında bilgi alıp, sıcak, samimi, eğlenceli sanat ortamımızı kendiniz görmelisiniz.

Karşıyaka Yelken Klübünün metre, Bostanlı tarafına doğru  ilerisinde, halı sahaların çaprazında, Lion Kafe’nin yanında  zemin katta, Karşıyaka Yalı’ da sahilde yer almaktadır.

Aynı zamanda [email protected] mail adresimizden de bize ulaşıp hemen geri dönüş ile aklınızdaki soru işaretlerini giderebilirsiniz. Mutlu, umutlu, sağlıklı, sanat ve sağlıkla dolu günler dileriz..

Adres / Erturgut Sanat Merkezi Nerede?

Cemal Gürsel Caddesi (Yalı Caddesi) No: Bayerler Apartmanı – Zemin Kat Daire. 1 Karşıyaka / İzmir

İzmir sanat kursları arasından, müzik kursu arayışında olanlar için, enstrüman çalıp, enstrüman kursu alıp yeni bir hobi edinmek isteyenler için, Erturgut Sanat Merkezi bir çok enstrümanın dersi sunıyor! İzmir müzik kursu bakımından çok şanslı bir yer, bir çok seçenek var! Siz de müzik kursu almak istiyorsanız Erturgut Sanat’a davetlisiniz, siz istekli olun ve gerisini bize bırakın!

Erturgut Sanat Ailesini her zaman ziyaret edebilirsiniz.