Seramik Kondansatör Ne Işe Yarar
kaynağı değiştir]
Şekilde 470 mikroFarad kondansatör
Kapasite, kondansatör üzerindeki rakam kodlarından hesaplanabilir.
Üstteki iki kondansatörün çalışma değerleri
→ Mavi:400 Volt – 2.2 mikroFarad= 2.2 µF
→ Sarı:222J = 2200 pikoFarad± % 5 = 2.09 nF < C < 2.31 nF
Kondansatörlerde temel olarak iki değişken, tüketici için seçme olanağı sunar ve kondansatörler arasındaki farkları oluşturur. Bunlar, kondansatörün çalışma – dayanma gerilim değeri ve depolayabileceği yük miktarıdır ve bunlar her kondansatörün üzerinde belirtilmiş olmak zorundadır. Bazı kondansatörlerin üzerinde çalışma değeri doğrudan yazılı iken bazılarında rakamlar ve renkler kullanılır.[4] Direkt değerleri yazılı olanlar kolay okunmasına karşın, rakam ve renk kodlu olanların okunması belli standartlara bağlıdır.
Rakam kodları[değiştir kaynağı değiştir]
Belli başlı kondansatör çeşitlerinin aldıkları kapasite değerleri ve çalışma gerilimleri yelpazesi.
Kondansatörleri sınıflandırmada en çok kullanılan yöntem yalıtkan maddesine göre sınıflandırmadır. Malzemelerin bağıl yalıtkanlık katsayısı ve delinme gerilimleri yalıtkanlar arasındaki farklılıkları oluşturur ve bunlar kondansatörlerin özelliklerini belirleyip uygulama alanlarındaki çeşitliliği genişletir. Yandaki resimde farklı kondansatörlerin sahip olduğu farklı kapasite ve çalışma gerilim değeri aralıkları görülmektedir. Aşağıdaki listede ise yalıtkanları farklı olan kondansatörlerin birbirine göre farkları sıralanır.
- Vakumlu kondansatör: İki metal plakanın arasında havasız ortam bırakılır ve genelde cam veya seramik kaplanarak oluşturulur. Özellik olarak düşük yük kapasitesi (10 ~ 1000 pikoFarad) ve yüksek gerilime (10000 V'a kadar) dayanması gösterilebilir. Genelde radyo vericilerinde ve yüksek gerilim gerektiren uygulamalarda kullanılır.
- Havalı kondansatör: Metal plakaları arasında hava boşluğu bırakılmasıyla oluşturulan bu kondansatörlerde, plakalar genelde alüminyum ve gümüş kaplamalı olarak tasarlanır. Hava yalıtkanının dielektrik kaybı düşüktür. Hemen hemen tüm hava aralıklı kondansatörler ayarlanabilir olarak imal edilir ve radyo frekansı ayarlamada kullanılır. Ayrıca yüksek kapasite değerleri sunarlar.
- Plastik film kondansatör: Yüksek kaliteli polimer (polikarbonat, polyester, polipropilen ve yüksek kalite için polisülfon) tabakalarından üretilen plastik film kondansatörler sinyal ve filtre devrelerinde kullanım alanı bulur. Genelde kutupsuz olurlar.
- Kâğıtlı kondansatör: İki uzun metal tabakanın arasına yağ emdirilmiş kâğıtların yerleştirilmesiyle elde edilir. 300 pF ile 4 µF arasında kapasite değeri alır ve delinme gerilimi, çalışma geriliminin 100 - 600 katı arasındadır. Eskiden radyo aksamında kullanılan bu kondansatör çeşidi görece yüksek gerilimlerde de kullanılır ancak kullanımı neredeyse tamamen bitmiştir.
- Camlı kondansatör: Yüksek gerilimde kullanılır ve pahalıdır. Pahalı olmasının sebebi yüksek kararlılıkta çalışması ve kapasite değerinin yüksek güvenilirliğe sahip olmasıdır. Geniş bir sıcaklık aralığında kararlı bir sıcaklık katsayısı vardır.
- Seramik kondansatör: Sırayla dizilmiş metal ve seramik tabakalarından oluşur. Yüksek hassasiyet gerektirmeyen kuplaj ve filtreleme işlemlerinde geniş bir kullanım alanı bulur. Yüksek frekans için uygundur.
- Alüminyum elektrolitik kondansatör: Kutuplu olarak imal edilir. Yapısı metal filmli kondansatöre benzemekle birlikte, daha fazla alan kaplaması açısından alüminyum plakalar asitle yakılır. Yalıtkan malzeme ise elektrolitle ıslatılır. Düşük sıcaklıklarda kapasite kaybına eğilim gösterir. Frekans karakterinin kötü olması yüksek frekanslarda kullanımını kısıtlamaktadır.
- Tantalum elektrolitik kondansatör: Alüminyum elektrolitik kondansatörle benzer özellikler gösterir ancak daha düzgün frekans ve sıcaklık karakteristiğine sahiptir. Kaçak akımı büyüktür ve düşük sıcaklıklarda performansı daha yüksektir.
- Süper kondansatör: Karbon aerojelinden imal edilir. Oldukça fazla kapasite değeri sunar. Bazı uygulamalarda şarj edilebilir piller yerine kullanılır.
- Gimmick kondansatör: Yalıtılmış iki telin birbirine dolanmasıyla oluşturulur. Her bir tel bir plakayı temsil eder. Gimmick kondansatörü ayarlanabilir bir kondansatör şeklidir. Tellerin birbirine dolanması veya dolanmaması durumunda %20 kadar bir kapasite değişimi oluşur.
Yalıtkanları farklı olan kondansatörlerin karşılaştırılması
| Tantalum | Alüminyum | Seramik | Film |
---|
Yalıtkan | Tantalum pentaoksit (Ta2O5) | Alüminyum oksit (Al2O3) | Baryum titanat türevleri | Polyester, polipropilin vb. |
Dielektrik katsayısı | 27 | 8 ~ 10 | 1500 ~ 15000 (Baryum titanat) | 2.1 ~ 3.1 |
Şekil ve tipi | Çip, batırma | Vida, soket, çip | Çip, batırma | Çip, batırma |
Avantajları | Küçük boyutta görece yüksek kapasite, yarı kalıcı çalışma ömrü | Ucuz, küçük boyutta yüksek kapasite | Küçük boyut, kutupsuzluk | İyi karakteristik, yaygın çalışma gerilimi yelpazesi, yüksek güvenilirlik |
Dezavantajları | Kısıtlı çalışma gerilimi yelpazesi, kutupluluk | Sıcak ortamda kısa çalışma ömrü, yüksek kapasite toleransı, kutupluluk | Kapasite değerinde sıcaklığa ve gerilime yüksek bağımlılık | Boyutta büyüklük |
Kapasite değerine göre[değiştir
nest...
133315 133316 133317 133318 133319