Tam Buğday Ekmeği Kansızlık Yaparmı

Yemeklerin yanında mutlaka ekmek tüketmek istiyorsanız beyaz ekmek yerine buğday ekmeği tüketebilirsiniz. Hem son derece faydalı hem de birçok hastalık açısından koruyucu özelliklere sahiptir. Tam buğday ekmeğinin sağladığı faydalar hakkında tüm merak edilenler…

Tam Buğday Ekmeğinin Faydaları Nelerdir?

Tam buğday ekmeği önemli birçok vitamin ve minerali içerisinde bulunduruyor. En çok öne çıkan faydaları arasında ise şunlardan bahsetmek mümkün oluyor:

• İçerisinde bulunan biyoaktif bileşenleri sayesinde besin değeri son derece yüksektir.
• B vitamini yönü ile çok zengin bir besindir.
• Bağırsaklarınızın daha düzenli çalışmasına yardımcı olur.
• Kanda bulunan lipitlerin kontrolüne yardımcı olur.
• Şekerin düzenlenmesine yardımcı olur.
• Kanser türlerine karşı koruyucu etkileri bulunur.
• Kalp ve damar hastalıklarını yaşayan kişiler için önemli faydaları bulunur.
• E vitamini ve diğer birçok antioksidan açısından oldukça yararlıdır.
• Uzun süre tok kalmanıza yardımcı olur.

Tam buğday ekmeği glüten içerir mi sorusuna ise olumlu bir yanıt verilebilir. Un bir tahıl ürünü olduğundan içerisinde glüten bulunur.

Tam Buğday Ekmeği Kilo Aldırır mı?

En sağlıklı ekmek türleri arasında yer alan tam buğday ekmeği demir, çinko ve kalsiyum açısından son derece zengindir. Tam bir buğday ekmeğinin kalorisi 636 kaloridir. İnce bir dilimde ise 50- 60 kalori bulunur. Lif oranı bakımından beyaz ekmeğe göre çok daha yüksek bir orana sahiptir.

Lif bakımından zengin olduğundan daha uzun süre tok kalmanızı sağlar. Bu ekmekler tok tuttuğu için de diyet programlarında sıklıkla yer alır. Kalorisi düşük olduğundan diğer ekmekler gibi kilo problemi de yaratmaz.

Tam Buğday Ekmeği Günde Kaç Dilim Yenmeli?

Tam buğday ekmeği günde 6-8 dilim arasında tüketilebilir. Lif, mineral ve vitamin zenginliğine sahip olan tam buğday ekmeği diyet sırasında mutlaka tüketilmesi gereken besinler arasında yer alır. tam buğday ekmeği kansızlık yapar mı sorusu da merak edilenler arasındadır. Kepek miktarı yüksek olan ekmek türleri vücutta demir eksikliğine bu da kansızlık problemine neden olabilir.

Harran Üniversitesi'nden Prof. Dr. Ayhan Atlı, uzun yıllar Türkiye'de beyaz undan üretilen ekmeğin tüketildiğini, ancak son yıllardaki çalışmalarla üründeki kepek miktarının arttırıldığını söyledi.

Tam buğday ununun hem sağlıklı hem de besin değerinin beyaz una göre daha yüksek olduğuna işaret eden Atlı, tam buğday unlu ürünlerin besinsel lif miktarı fazla olduğu için kilo yapmadığını, ayrıca şeker ve kalp hastaları için de önerildiğini anlattı.

Mayalı ekmeklerde tam buğday unu kullanılması gerektiğini aktaran Atlı, bu sayede kepekten kaynaklanan birtakım yan etkilerin azaltılabildiğini kaydetti.

"ZEHİR VE GIDA ARASINDAKİ FARK DOZDUR, HER GIDANIN FAZLASI ZARAR"

Tam buğday ununun yetişkinler için yararı bulunmasına karşın çocuklar için aynı durumun söz konusu olmadığını vurgulayan Atlı, şu uyarıda bulnud: 

"Çocuklar için tam buğday ununu önermiyoruz. Fitik asit açısından kaynaklanan bir sorun. Çünkü fitik asit gıdalarla alınan demir ve kalsiyum gibi önemli mineralleri bağlayarak vücut için yarayışsız hale getirebilmektedir. Bu anlamda mineral maddelerin emiliminde sıkıntı olabilir ama belli bir yaştan sonra, özellikle kilo sorunu olan, diyabetik, kalp ve damar hastalığı olan vatandaşlarımızın onu yemesi gerekiyor. Zaten 'Ekmek yensin mi yenmesin mi' tartışması var. Her gıdanın fazlası zarar. Zehir ve gıda arasındaki fark dozdur. En iyi gıdayı bile aşırı yerseniz bir şekilde zararı var. Ekmek de aynı. Yani günde 3 ekmek yerseniz mutlaka zararlı. Dengeli beslenmek en doğrusu. Ekmeği de bu şekilde yersek sıkıntısı yok."

Demir eksikliğini doğru beslenmeyle önleyebilmek için demir açısından zengin besinlerin tüketiminin öneminden bahseden Uzman Diyetisyen Dilek Sivri, “Demir eksikliği için kırmızı et, balık, kümes hayvanları ve yumurta tüketilmelidir. Ayrıca; kuru baklagiller (kuru fasulye, mercimek, nohut, barbunya gibi), kuru meyveler (kuru kayısı, kuru üzüm, kuru erik, kuru incir, hurma gibi) pekmez, yağlı tohumlar (fındık, ceviz, badem gibi), yeşil yapraklı sebzeler (roka, ıspanak, pazı, maydanoz, nane, brokoli, dereotu gibi) gibi hayvansal olmayan gıdalara her gün beslenmede yer verilmelidir” önerisinde bulundu.

'DEMİR EMİLİMİNİ ARTTIRAN BESİNLER TÜKETİN'

Demir eksikliğinin, demir içeriği yüksek besinleri tüketerek engellenebileceğini hatta diyette yapılan birkaç değişiklikle demir emilimi artırabilir olduğunu ifade eden Sivri, “Bunun için demir içeren besinler kuşburnu, biber, kivi, turunçgiller, çilek, brokoli, domates, yeşil yapraklı sebzeler, kavun gibi C vitamini içeriği yüksek besinlerle birlikte tüketilmelidir. Pratik olarak ana öğünlerde mevsiminde salata tercih edilebilir. Mayalı ekmek tüketimi demir emilimini artırdığı için tüketilebilir, börek ve çörek gibi diğer unlu besinler mayalandırılarak tüketilebilir. Kepek ekmek yerine çavdar ya da tam buğday ekmeği tercih edilebilir.” diye konuştu.

Sivri, çayda bulunan tanenler demirin vücutta emilimini azaltabileceğinin altını çizerek, “Yeterli ve dengeli beslenen sağlıklı bireylerde çay içimiyle demir eksikliği görülmez. Ancak riskli bireylerin (yaşlılar, çocuklar, gebeler ve demir eksikliği anemisi hikâyesi olanlar) çayı açık olarak öğünlerden 1-2 saat sonra dilerlerse limonlu olarak günde 1-2 fincan olarak tercih edebilirler” tavsiyesinde bulundu.

Demir eksikliği belirtilerinin beslenmeyle iyileştirilemediği durumlarda doktor tavsiyesi ile takviye alınabileceğini belirten Sivri, demir takviyeleri kullanımından sonra görülen kabızlığı önlemek için ise mevsiminde taze sebze ve meyve, kurubaklagil, kuru meyveler ve su tüketimi artırılması gerektiğini ifade etti. 

Tam buğday ekmeği, sandviçlerini klasik bir dilim beyaz ekmeğin sunduğundan daha besleyici hale getirmek isteyenler tarafından sıklıkla tercihe edilen popüler bir ekmek türü. Tam buğday ekmeği hem inflamasyonu azaltır hem de yapısındaki bol lif içeriğiyle bağırsak sağlığımızı korumamıza yardımcı olur.

Peki tam buğday tüketmenin potansiyel dezavantajları hiç yok mu? Tam buğday ekmeğin en temel yan etkisi, irritabl bağırsak sendromu (IBS) sorunu yaşayan kişilerde şişkinlik, karın ağrısı ve kabızlık gibi gastrointestinal problemler yaratması.

Kilo yönetimi ve prediyabet konusunda uzman bir diyetisyen olan Lauren Harris-Pincus'a göre IBS hastalarının bu tür sorunları yaşama sebeplerini ayrıntılarıyla şöyle anlatıyor:

Öncelikle IBS nedir?

Yapılan istatistiklere göre, 25 ila 45 milyon insan irritabl bağırsak sendromundan muzdarip; teşhisi konmamış hasta sayısı ise daha da fazla belki de. Basitçe anlatmak gerekirse, IBS kalın bağırsağın tahriş olduğu ve şişkinlik, kramplar, kabızlık ya da ishal gibi semptomların ortaya çıktığı yaygın bir rahatsızlık.

IBS yalnızca semptomlarla teşhis edilebilen bir rahatsızlık olduğundan teşhisi son derece güç olabiliyor; ancak bu hastalıkla yaşayanlar yüksek derecede acı ve sıkıntı çekiyor.

Tam buğday neden potansiyel bir sorun?

Sorunun kaynağının glüten olduğu düşünülebilir; ancak mesele aslında biraz daha karışık.

“İnsanların düşündüklerinin aksine, burada sorun glüten değil,” diyor Harris-Pincus, “sorun buğdayda bulunan, IBS rahatsızlığı olanlar tarafından tolere edilmesi güç fruktan maddesi.”

Fruktanlar, FODMAP kategorisinde bulunan, oligosakkarit olarak bilinen bir karbonhidrat türüdür.

“FODMAPlar (mayalanabilir oligosakkaritler, disakkaritler, monosakkaritler ve polioller), bağırsaklar tarafından düzgünce emilemeyen kısa zincir karbonhidratlardan oluşan türlerdir ve bunlar IBS hastalarında semptom tetiklenmesine sebep olurlar,” diyor Harris-Pincus.

Tam buğdaydaki fruktanlar da FODMAP kategorisi altına düştüklerinden, IBS hastalarında istenmeyen yan etkilere sebep olmaları ile bilinirler.

FODMAPler neden karın ağrısına neden olurlar?

FODMAPler yalnızca tam buğday ekmeğinde bulunmazlar, “meyveler, sebzeler, ekmekler, mısır gevrekleri, kuruyemişler, baklagiller, tatlılar gibi birçok besin türünde bulunurlar,” diyor Harris-Pincus.

Tam buğday ekmeği gibi FODMAP gıdaların IBS hastalarında sorunlar çıkarmasının sebebi, bazen vücudun aşırı derecede gaz üretmesine sebep olmaları. FODMAPler, tam buğday ekmeğinde bulunan fruktanlar da olmak üzere, vücutlarımızda doğal yollarla fermente olurlar ve bağırsak bakterilerimize çalışmaları için enerji sağlarlar. Ancak bu bakterilerin fermente FODMAPleri kullanması sonucunda hidrojen açığa çıkar –ve hidrojen ağır karın ağrısı, şişkinlik ve gaz gibi bağırsak sorunlarını beraberinde getirir.

Journal of Human Nutrition and Dietetics dergisine göre, bu sebeplerden dolayı, IBS hastası kişiler, içeriğinde yüksek derece FODMAPler bulunan besinlerden uzak durmalı ve mümkünse eğer düşük bir FODMAP diyetine geçmeliler.

IBS teşhisine sahipseniz ya da benzer semptomlarla mücadele ediyorsanız eğer, tam buğday ekmeği tüketirken biraz tedbirli olmanızda fayda var. Bir sonraki sandviçinizde bedeninizi dinlemeyi ve buğdaya nasıl tepki verdiğine dikkat etmeyi unutmayın.

Kaynak: SAMANTHA BOESCH,https://www.eatthis.com/side-effect-eating-whole-wheat-bread/