Tepkimelerin Denkleştirilmesi

Soru:

Kimyasal Tepkimeleri Denkleştirme

(Konunun Ayrıntılı Anlatımı ve Örnek Denkleştirme Videosu Haberimizin Sonundadır.)

Kimyasal tepkimelerde toplam atom sayısı, atom türü korunmalıdır. Bu nedenle tepkime denklemlerinde bu özelliklerin sabit kalması için tepkime denkleştirilir.

Denkleştirme İşleme Yaparken Dikkat Edilecek Kurallar:
1- Atom veya bileşiklerin önüne kesirli sayı getirilmez.
2- Element moleküllerinin başına kesirli sayı getirilebilir.

3- En fazla sayıda atom içeren bileşiğin katsayısı 1 alınır.
4- Daha sonra o bileşikteki atomları içeren bileşiklerin katsayıları atom eşitliğine göre denkleştirilir.

Bu denkleştirme yapılırken su sıra takip edilir.
• Önce Metaller,
• Sonra Ametaller,
• Varsa Karbon,
• Sonra Hidrojenler,
• En son Oksijenler denkleştirilir.

MACHO KURALI

Tepkime denkleştirirken aşağıdaki MACHO KURALI’nı hatırlayalım.

Denkleştirme Örnekleri

Konu anlatımı ve örnek denkleştirmelerin ayrıntılı anlatımını aşağıdaki videoda bulabilirsiniz.

YouTube kanalımızdaki özel içeriklerimizi takip edin.

 Abone Olun

Kimyasal Denklemler

Kimyasal denklemlerin denkleştirilmesine geçmeden önce Kimyasal olay ve kimyasal denklem nedir? ona bakalım.

İki yada daha fazla maddenin birbirleri ile etkileşerek özelliklerini kaybedip yeni özellikte  maddeler oluşturmasına kimyasal olay denir.

Kimyasal olayların formül veya sembollerle gösterilmesine kimyasal denklem denir.

Kimyasal denklemlerde  &#;&#;&#;-> işaretinin sol tarafında girenler, sağ tarafında ise ürünler bulunmaktadır.

Girenler(Reaktifler)    &#;&#;&#;> Ürünler

Kimyasal Denklemlerin Denkleştirilmesi

Kimyasal  denklemlerin denkleştirilmesinde &#;Atom sayısı ve Çeşidi&#; korunur ilkesi göz önüne alınır.

Kimyasal tepkimelerin denkleştirilmesinde aşağıdaki yol izlenir;

1. Atom sayısı  fazla olan bileşiğin kat sayısı 1 olarak alınır.
2. Öncelikli olarak Kat sayısını 1 olarak aldığımız bileşiğin yapısında bulunan elementlerin sayısını eşitleriz.
3. Rakamlar kat sayı olarak yazılır bileşik veya elementin önüne yazılmalıdır. Örnek: 5H2O,  4N2,  1/2O2 gibi
4. Son olarak Hidrojen ve Oksijen sayısı eşitlenir.
5. Element molekülleri hariç (N2, H2, O2, F2 gibi)  bileşik(H2O, NH3 vb) ve elementlerin(N, O, Na, K vb) kat sayıları kesirli olamaz.

Kimyasal Denklemlerin Denkleştirilmesi örnekler

Örnek 1:  C3H8   +    O2  &#;&#;&#;> CO2         +      H2o  bileşiğini denkleştirecek olursak;

1. Atom sayısı enfazla olan  madde  C3H8 dir. Ohalde kat sayısını 1 olarak alacağız

1C3H8____+_____O2  &#;&#;&#;> CO2____+____ H2o

2.Öncelikli olarak Kat sayısına 1yazdığımız C3H8 bileşiğindeki elementleri eşitleyeceğiz. C3H8  de 3 tane C girmiş 3 tane çıkmalı  8 H girmiş 8 çıkmalı

1C3H8____+_____O2 &#;&#;&#;> 3CO2____+____4H2o

3.Son Adım olarak  Oksijen sayısını eşitlemeliyiz.

1C3H8____+_____O2 &#;&#;&#;> 3CO2____+____4H2o

________________________3.2___________4.1

___________________________Toplam= 10 Oksijen çıkmış 10 tane girmeli  O halde  O2 nin kat sayısına 5 yazmalıyız

1C3H8____+_____5O2 &#;&#;&#;> 3CO2____+____4H2o

Örnek 2;  C5H10    +    O2  &#;&#;&#;> CO2   +  H2O  tepkimesini denkleştirelim

1.Atom sayısı enfazla olan  madde  C5H10 dur. Ohalde kat sayısını 1 olarak alacağız

1C5H10    +    O2  &#;&#;&#;> CO2   +  H2O

2.Öncelikli olarak Kat sayısına 1 yazdığımız C5H10 bileşiğindeki elementleri eşitleyeceğiz. C5H10 de 5 tane C girmiş 5 tane çıkmalı 10H girmiş 10 çıkmalı

1C5H10    +    O2  &#;&#;&#;> 5CO2   +  5H2O

3.Son Adım olarak  Oksijen sayısını eşitlemeliyiz.

1C5H10    +    O2  &#;&#;&#;> 5CO2   +5H2O

________?*2________5*2_____5*1

_____2*?__________Toplam 15 Oksijen var

2*?=15

?=15/2  çıkar. Oksijenin katsayısı 15/2 çıkar

1C5H10    +   15/2 O2  &#;&#;&#;> 5CO2   +  5H2O 

Örnek 3;   Al   + H2SO4&#;&#;> Al2(SO4)3   +  H2  denklemini denkleştirelim.

Atom sayısı en cok olan bileşik Al2(SO4)3 ohalde katsayısını 1 alırız.

Al   + H2SO4&#;&#;> 1Al2(SO4)3   +  H2

Ürünlerde : 2Al  ve 3S  ve 12 O var

Girenlerde ; Al katsayısı 2  H2SO4 ün katsayısına 3 yazarız.

2Al   + 3H2SO4&#;&#;> 1Al2(SO4)3   +  H2

Son olarak H sayısına bakarız

Girenlerde3H2SO4  6 tane H var ürünlerde de 6 H olabilmesi için H2 nin katsayısına 3 yazarız.

2Al   + 3H2SO4&#;&#;> 1Al2(SO4)3   + 3 H2

Örnek 4;     X    +  3O2   &#;&#;>2CO2    +    3 H2O  denkleşmiş olarak verilen tepkimeye göre X in formülü nedir.

Girenlerde ;  X ve 6O var

Ürünlerde ; 2C, 7O VE 6 H var

Kimyasal reaksiyonlar da &#;Atom sayısı ve Çeşidi&#; korunacağından X in yapısında  2C, 6H ve 1O vardır

X= C2H6O   dur.

Kimyasal denklem denkleştirme ilgili çözümlü kimya soruları için tıklayınız.

Görüntüleme Sayısı

İlgili

Kimyasal tepkimelerde bir denklemi denkleştirirken,denklem eşitliklerini eşitleyip denkleştirmemiz mümkündür.Böylece bir eşitliği yazıp denklemi denkleştirmiş olacağız. Örneğin Karbon-Hidrojen-Oksijen içeren bir bileşiğin yanması.Karbon-Hidrojen-Oksijen içeren bileşikler oksijen gazı ile yakıldığında karbondioksit ve su verirler.
 
 Formül İfadesi: C₆H₁₄O₄ + O₂ → CO₂ + H₂O

 
 C Eşitliği : C₆H₁₄O₄  + O₂ → 6CO₂ + H₂O
 
 H Eşitliği : C₆H₁₄O₄  + O₂ → 6CO₂ + 7H₂O 
 
 Bu durumda denklemin sağ tarafında 19 oksijen(O) atomu vardır(yedi su molekülünden 7 ve altı karbondioksit molekülünden 12 oksijen atomu olmak üzere).Sol tarafta 19 oksijen atomu olması için , 4 oksijen bileşikte bulunduğundan ilave 15 oksijene gerek duyulmaktadıseafoodplus.info nedenle O2 nin katsayısı 15/2 olmalıdır. 
 
 
 O Eşitliği : C₆H₁₄O₄ + 15/2O₂ → 6CO₂ + 7H₂O (denklem eşitlendi)
 
 
 Katsayıların son kez düzenlenmesi:Kesirli sayılar kabul edilebilir olmasına karşın,genel eğilim tüm katsayıların tam sayı olacak şekilde çarpılmasıdıseafoodplus.info eşitlik tüm katsayılar iki ile çarpıldığında kesirden kurtarılmış olur.
 
 
 2C₆H₁₄O₄ + 15O₂ → 12CO₂ + 14H₂O (katsayılar tam sayı olarak eşitlendi)
 
 
 Son Kontrol: Denklemin tam olarak eşitlediğinden emin olmak için son kontrolümüzü yapıyoruz.
 
 
 Sol Taraf: (2*6)=12C;(2*14)=28H;[(2*4)+(15*2)]=38O
 
 
 Sağ Taraf: (12*1)=12C;(14*2)=28H;[(12*2)+(14*1)]=38O
 
 
 Görüldüğü gibi bir eşitlikten yararlanarak kimyasal tepkime denklemimizi doğru bir şekilde denkleştirmiş olduk