Bazı araçların elektrikli direksiyonlarının yapay konfor odaklı , bazılarınında yolu hissettiren çeşitte olduğunu farketmişsinizdir. Piyasada 2 çeşit elektirikli sistem var. Bunlar kendi içlerindede farklılaşıyorlar.
yılından sonra üretilen çoğu araba elektrikli direksiyona sahip , hiç değilse hangisi daha keyifli merak edenler için bu konuyu açtım. Konu marka bağımsızdır seafoodplus.info olan seafoodplus.info olan < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Guest-EC63 -- 27 Temmuz ; > |
|
Bu konu Focusun efsane direksiyonuna bağlanır, hatta oradan arka dingile kadar uzar. Mil kullanmadan tamamiyle elektronik kumandalı direksiyon sistemlerinden de bahsedebilirsiniz, bir ara BMW geliştirmişti ama AB, güvenlik gerekçeleriyle izin vermemişti. |
Marka model olarak yazacaksak , bildiklerim bmw3 serisi seafoodplus.info focus seafoodplus.info fiesta seafoodplus.info Golf-jetta-passat 1. tip ,polo 2 tip Ceed -i30 eski kasalar seafoodplus.info , yeni kasalar seafoodplus.info Egea seafoodplus.info Astra j-k seafoodplus.info < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Guest-EC63 -- 27 Temmuz ; > |
Fiat Punto ve Renault Fluence ler var ama hangi tip bilmiyorum. Hatta Puntolar, bayan sürücüler hedeflenerek, easy sürüş modu vs. diye pazarlanıyordu, ama Fluence in aksine Punto kullanıcıları bu direksiyondan arıza yönünden çok çekmişlerdir. |
Punto ve fluence seafoodplus.info olanmış. Arama motoruna görsellerde , marka ,model , eps veya steering rack yazarsanız direkt çıkıyor < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Guest-EC63 -- 27 Temmuz ; > |
Hangi tipler bilmiyorum ama surus keyfi/hissiyati iyi olanlar benim gozlemledigim: Bmw, Mazda, Alfa Romeo Orta seviye olanlar: Honda, Jeep, VW Tamamen yoldan kopuk olanlar (direksiyonu nereye dondurdugumu bile hissetmiyorum gibi olduklarim) Volvo (eski XC60), Hyundai (eski SAnta Fe) |
ve bu konuyu elektrik motorsuz direksiyona sahip linea aracı olan ve iç geçirerek okuyan ben |
< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Ö1f1 -- 27 Temmuz ; > |
T27 de direksiyonun altındaymış genelde konfor odaklı ve yapay olur. Koyduğun görselde direksiyon kütüğünün üstünde motor . Yani 1 tip. |
|
Biraz yanlış anlamışsınız. Konu sadece elektrik tipli sistemler üzerine. Ayrıca sizin saydıklarınız da tam doğru sınıflandırma denemez. Kutulu direksiyon sistemi şu kadardır demek pek doğru olmayabilir. Kuru tip diye tabir edilen sistem, hidrolik direksiyon sistemi ve elektrikli direksiyon sistemi şeklinde 3 farklı sistem vardır ama bunların karışımının olduğu sistemler de vardır. Hidrolik direksiyon sisteminde yağ pompası motordan kayış iletimi ile çalışır. Ama tüm sistemler böyle değil, kayış yerine elektrikli çalışan pompalar da vardır fakat bu sistem ekstra güç gerektirdiğinden alternatörler daha yüksek kapasitelidir. Görünürde ve çalışma mantığında hidrolik direksiyon sistemidir ama pompa elektriklidir. Bu sistemde direksiyon pompası motordan tekerlere iletilen güçten çalmaz. Fakat hem elektrikli olması hem de yağ haznesi, taşıma hortumları vs gibi hala araçta ekstra parça ve ağırlık bulundurması nedeniyle pek ekonomik bir tercih değildir. Yukarıda yazdığım harici temel mantık elektrik varsa hidrolik yoktur, hidrolik varsa elektrik yoktur. Çünkü elektrikli sistemin amacı direksiyon pompası, hortumlar, kayış, sıvı haznesi, bağlantı ve taşıma aparatları, (bunların bakımı da dahil) vs. gibi elemanları içeren kabarık listeyi ortadan kaldırmanın yanında kayışla çalışan hidrolik pompasının da motordan güç çalmasını engellemektir. Bu hem kalabalık listeyi azaltmak hem motor bölümünde alan açmak hem ağırlığı azaltmak hem de yakıt tüketimini düşürmek için gereklidir. Elektrik destekli ama hidrolik olmayan direksiyonlara bir örnek de Twingo'dur(bazı donanım paketleri), direksiyon kutusu kuru direksiyon diye tabir edilen tiptir, elektrik motoru direksiyon altında ve destekleyici rolü vardır. Elektrik motoru devreden çıkınca kara düzen direksiyona döner. Google üzerinde "Twingo direksiyon kutusu" ve "Twingo elektrikli direksiyon kolonu" şeklinde aratarak görsellere de bakabilirsiniz. Twingo elektrikli direksiyon kolonuyla kuru tip direksiyonları elektrik destekliye çevirenler de vardır. Bu arada, şöyledir böyledir diye yazdım ama sadece bilgimi paylaştım. Yanıldığım veya bilmediğim konular elbette vardır. |
|
japonların hepsi elektrik destekli ama hangi tip bilmiyorum. Bazen kuş gibi olan direksiyon aynı şartlarda sert oluyor. |
Tabiki hidrolik keyiflidir. Hem daha az sıkıntı çıkarır. Bu arada konu sahibi nick uyumu gözümden kaçmadı. |
Modern otomobillerde büyük bir hızla yaygınlaşan elektrikli direksiyon sistemi, hidrolik direksiyon sisteminin yerini almıştır. Burada elektrikli direksiyon sistemi "elektromekanik direksiyon sistemi" anlamında işlenecektir. Elektrikli direksiyon sisteminin yaygınlaşmasındaki en büyük sebep; daha düşük yakıt tüketimi, daha az parça ve bakım maliyetidir. Bunlarla birlikte daha bir çok avantajı bulunmaktadır. Otomotivde tüm markalar verimlilik ve çevrecilik konseptiyle yeni nesil araçlar üretiyorlar, elektrikli direksiyonlar da bunun bir parçası; daha hafif, motordan daha az güç çeken (bu daha düşük yakıt tüketimi demektir) ve da az yer kaplayan donanımlar kullanılıyor.
Elektrikli direksiyon sistemi denildiğinde çeşitli anlamlar çıkarılmaktadır. Öncelikle elektrikli direksiyon sistemi çeşitlerini tanımlayalım.
a)ElektrohidrolikDireksiyon Sistemi(mekanik hidrolik pompa yerine, elektrikli hidrolik pompa var)
(Elektrohidrolik Direksiyon Sistemi)
b) Elektromekanik Direksiyon Sistemi (Elektrikli Servo Direksiyon ve Servotronik Direksiyon)
*Çift pinyonlu elektromekanik direksiyon (elektrik motoru, direkt kremayeri hareket ettirir)
(Elektromekanik Direksiyon Sistemi)
(Çift Pinyonlu Elektromekanik Direksiyon Sistemi)
c) Elektrikli Direksiyon (Steer by wire: Kablo ile direksiyon. Mekanik bağlantı olmadan elektronik sürüş. Henüz kullanılmıyor)
Yakıt ekonomisi ve teknolojik gelişim bakımından sıralarsak;
Hidrolik direksiyon sistemi: Yakıt tüketimi fazla, hıza duyarlı direksiyonun uygulanması zor, otomatik park yok.
Elektrohidrolik direksiyon sistem: Yakıt tüketimi, hidrolik direksiyona göre daha düşük, hıza duyarlı direksiyonun uygulanması daha kolay, otomatik park sistemi yok.
Elektrikli direksiyon: Yakıt tüketimi en az, hıza duyarlı direksiyon ve otomatik park sistemi uygulanabilir.
Modern yeni nesil binek araçlarda kullanılan direksiyon sistemleri: elektro hidrolik direksiyon sistemi ve elektrikli direksiyon sistemidir.
*Sürücünün direksiyonu döndürme kuvvetine ilave (yardımcı) olarak bir elektrik motoru, direksiyon milinin döndürme kuvvetini (tork) arttırır. Böylece direksiyon, duruş-yavaş sürüş-park-manevra gibi direksiyonun döndürmenin en zor olduğu ve döndürme miktarının en fazla olduğu, en çok desteğe ihtiyaç duyulan anlarda daha yumuşak bir şekilde döndürülebilir. Tekerleğin (lastiğin) dönüş hızı azaldıkça, tekerleği döndürme (yönlendirme) sırasında oluşan sürtünme direnci artar; yani ilave (servo) güç gereksinimi maksimum olur. Yük arttıkça, hız azaldıkça, sürtünme direnci arttıkça; direksiyonla tekerlekleri döndürmek zorlaşır, bu sebeple direksiyonun yumuşak olabilmesi için, ilave güç ihtiyacı artar.
*Elektromekanik direksiyonda, direksiyonun hız arttıkça sertleştirilmesi sağlanır; böylece yüksek hızlarda sürüş güvenliği artmış olur. Tekerleğin (lastiğin) dönüş hızı arttıkça, döndürme sırasında oluşan sürtünme direnci azalır; yani ilave (servo) güce gereksinim kalmaz. Elektrikli direksiyon sistemi, direksiyon sertliği ayarlamak için ilave bir donanıma ihtiyaç duymaz, hidrolik sistem ilave donanıma ihtiyaç duyar.
*Elektromekanik direksiyonda, hidrolik donanımlar tamamen atılmıştır.
*Elektromekanik direksiyon sisteminde bir hidrolik pompa olmadığından motordan güç çalmaz, sadece direksiyon döndürüldüğünde elektrik akımını kullanır. Böylece yakıt tasarrufu sağlanır ( kmde yaklaşık 0,2 litre).
*Otomatik park sistemi (park asistanı) kullanımı mümkün olmuştur. Direksiyon elektronik kontrol ünitesi (Direksiyon ECUsü) komutasında, direksiyon kendiliğinden döndürülebilir ve araç kendiliğinden park edebilir. Hidrolik veya elektrohidrolik direksiyonlu araçlarda otomatik park yardımı sistemi kullanılamaz.
*Şerit takip sistemi kullanımı mümkün olmuştur. Yine araçtaki ECU ve sensörlerin de yardımıyla, direksiyona müdahale edilip aracın şeritte kalması sağlanabilir.
*Direksiyonun döndürülmesinden sonra, direksiyonun kendiliğinden toplamasına, düz konuma geçmesine, elektrikli direksiyon sistemi yardımcı olabilir. Ayrıca düz konumda kalmasına destek vererek aracın düz sürüşüne katkı sağlayabilir.
*Direksiyon simidi, dişli kutusu ve tekerlekler arasındaki mekanik bağlantı kesilmemiştir; böylece bir arıza olduğunda aracın direksiyonla yönlendirilmesi halen mümkündür.
*Direksiyon manevra yönünün ve döndürme torkunun (sürücünün direksiyon döndürme kuvvetinin) algılanması için sistemde halen burulma mili kullanılır. Burulma mili; direksiyon konum sensörü ve tork sensörüyle birlikte çalışır.
*Direksiyon sistemini, elektrik motoruyla bir arada bulunan direksiyon kontrol ünitesi (ecu) yönetir.
*Daha düşük yakıt tüketimi,
*Daha az parça (yağ, pompa, hortum, valf, silindir vb.),
*Daha basit yapı, daha hafif ve daha az yer kaplar (kompakt yapı),
*Daha fazla konfor ve daha iyi sürüş güvenliği
Hidrolik direksiyon sisteminde hidrolik basınç, bir hidrolik pompada üretilir, pompa hareketini motordan (kranktan) alır, bu ise motora ekstra bir yük bindirerek daha fazla yakıtın yakılmasına sebep olur. Bu durum kötü yakıt ekonomisi ve emisyon değerlerinin artması (kötü çevresel etki) demektir. Elektrikli direksiyonda hidrolik pompa yoktur, sadece elektrikli bir motor vardır.
Hidrolik direksiyon sisteminde, direksiyon döndürülse de döndürülmese de, hidrolik pompa çalışmaya devam eder ve motordan güç çeker, yakıt tüketimi artar; fakat elektrikli direksiyondaki elektrikli motor sadece direksiyon döndürüldüğünde elektrik enerjisi harcar. Bir yolcuğun ortalama sadece %10unda direksiyon çevrilir, %90ı boyunca direksiyon manevrasına ihtiyaç duyulmaz.
Araç dururken veya park-manevra sırasında en fazla ihtiyaç duyulan destek kuvveti, hidrolik direksiyonun sağlaması daha zordur, çünkü bu sırada motor devri, yani pompanın devri de düşüktür, sistem yeterince yüksek hidrolik basınç üretemez. Bu sebeple direksiyon yeterince yumuşak olmayabilir.
Hidrolik direksiyonda çok fazla parça vardır. Bu durum; fazla ağırlık, çok yer kaplaması ve fazla maliyet demektir. Elektrikli direksiyonda; az parça, daha az yer kaplama, daha az maliyet, daha kolay bakım söz konusudur.
Hidrolik direksiyon sisteminde; otomatik park sistemi (park asistanı) veya şerit takip sistemi gibi yeni nesil teknolojiler uygulanamaz.
Devamı (Bkz: Elektrikli Direksiyon Nasıl Çalışır?)
Ana konu için (Bkz: Direksiyon Sistemi Çeşitleri ve Yapısı)