Üre Serum Üre Azotu Bun Nedir

ÜRE NEDİR?

Kronik böbrek hastalığı, pek çok farklı duruma bağlı olarak gelişebilir. Hastalık sonucu böbrekte meydana gelen hasar, böbrek fonksiyonlarında bozulmaya neden olur. Dolayısıyla böbrek; vücuttaki atık maddeleri, zararlı bileşikleri ve fazla sıvıyı süzme görevini tam olarak yerine getiremez.

Üre, proteinlerin yıkımı sonucu oluşan azotlu bir bileşiktir. Proteinlerin yıkımı sonucu oluşan azot, zararlı bileşiklere dönüşerek vücutta toksik madde birikimine yol açabilir.

Üre, vücuttaki fazla azotun böbreklerden süzülerek idrarla atılmasını sağlar. 

ÜRE DEĞERİ KAÇ OLMALI?

Rutin kan testleri ya da kanda sabit olarak bulunan üre azotunun ölçümü için kullanılan BUN (Blood Urea Nitrogen) testinde normal değerler yetişkinlerde 10 mg/dL mg/dL arasındadır. Çocuklarda ise bu değerler 5 mg/dL ile 18 mg/dL arasında normal kabul edilmektedir.

Normal aralıklar, testin yapıldığı laboratuvar tarafından kullanılan referans aralığına göre küçük farklılıklar gösterebilir. Ayrıca testi yaptıran kişinin yaşına bağlı olarak da referans aralıkları değişebilmektedir.

Üre değerlerinin yaşla birlikte artış eğiliminde olduğu kabul edilmektedir. Bebeklerdeki seviye yetişkin insanlara göre daha düşüktür.

Normal hamileliklerde de üre değerlerinde bir miktar yükselme normal kabul edilebilmektedir. Sonuçları uzman bir doktorun değerlendirmesi gerekir.

ÜRE YÜKSEKLİĞİ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Ürenin yüksek olması başta böbrek hastalıkları olmak üzere birçok sağlık sorununa işaret edebilir. Bu yüzden mutlaka kontrol altına alınmalıdır. Yüksekliğe neden olabilecek belirtilerden bazıları şu şekildedir:

-Kas zayıflığı

-Düzensiz uyku

-Halsizlik ve yorgunluk

-Mide bulantısı ve kusma

-Şuur bulanması

-Nefeste amonyak kokusu

-Ağız kuruluğu

-Ağızda yanma

-Baş ağrısı

-İştah kesilmesi

-Kilo kaybı

-Solunum düzensizliği

-Devam eden hıçkırık

-Anemi.

ÜRE DÜŞÜKLÜĞÜ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Nadiren yaşanan düşüklük, genellikle proteinden fakir beslenme veya aşırı su tüketiminden kaynaklanır. Düşüklük halinde oluşan semptomlar çoğunlukla ürenin düşmesine yol açan hastalıkların şikayetleri ile bağlantılı olsa da, sık tuvalete çıkma ve köpüklü idrar yaygın görülen belirtilerdendir.

NTV’yi sosyal medyadan takip edin

BUN, koldan şırınga kullanılarak alınan kan örneği üzerinden, laboratuvar araştırmaları sonucunda elde edilmektedir. Teste girecek olan kişinin, kan vermeden 1 gün önce yüksek protein içeren tüm gıdalardan uzak durması gerekmektedir.

BUN Nedir?

BUN testi, ağırlıklı olarak böbrek fonksiyonlarının kontrol edilmesine imkân veren bir tetkiktir. Bu test sonucuna göre; böbreğin normal çalışıp çalışmadığı, mevcut böbrek hastalıklarının ilerleme durumu veya böbrek tedavisinin başarı durumu incelenebilmektedir.

Böbrek fonksiyonlarının yanı sıra su kaybının riskli seviyelere ulaştığı da BUN testi ile takip edilebilmektedir. Vücuttaki su kaybı arttıkça kanda yer alan BUN miktarı, kreatinin değerinin oldukça üstüne çıkmaktadır. Aynı sebepten dolayı, böbrek hastalarının sonuçlarında da BUN değeri kreatininden fazla çıkmaktadır.

BUN Kaç Olmalı?

BUN miktarının referans aralığı, testin yapıldığı laboratuvara göre ufak farklılıklar içerebilmektedir. Ancak genelde mililitre kan için üre azotunun 6 miligram ile 20 miligram arasında olması beklenmektedir. Bu değer 1 litrelik kan için ile milimol olarak tarif edilmektedir. Kandaki BUN değerleri kreatinin test sonuçlarına göre de yorumlanabilmektedir. Bu kapsamda BUN değerinin kreatinin değerine oranı 10/1 ile 20/1 arasında olduğunda sonuçlar normal kabul edilmektedir.

BUN Yüksekliği ve Düşüklüğü Nedenleri

Kan tahlillerine göre elde edilen BUN seviyesinin referans aralığının üstünde ya da altında olası farklı uzaman yorumlarını beraberinde getirmektedir. Bu kapsamda BUN yüksekliği; çeşitli ilaçlar, yüksek protein içeren diyetler, kalp yetmezliği ve ciddi yanıklar sonucunda ortaya çıkabilmektedir. Bu sebeple test aşamasında kullanılan ilaç ve yapılan diyetler hakkında mutlaka hekimin bilgilendirilmesi gerekmektedir.

Test sonuçlarında BUN ve kreatinin oranının yüksek çıkması da BUN yüksekliği olarak isimlendirilmektedir. Bu durum hasta çok su kaybettiğinde ortaya çıkmakta ve akut böbrek yetmezliğini de beraberinde getirmektedir. BUN ve kreatinin oranında rastlanılan düşüklük ise bazı hastalıklarla bağdaştırılmaktadır. Kanser ve akciğer hastalıkları bu oranın düşük çıkmasına neden olan başlıca faktörlerdir.

BUN düşüklüğünün sebepleri ise; düşük protein içeren diyetler, aşırı su tüketimi ve cinsiyet ile doğrudan etkileşim halindedir. Buna bakılarak erkeklerdeki BUN seviyesinin genellikle kadın ve çocuklarınkine kıyasla daha yüksek olduğu görülmektedir. Bu yüksekliğin sebebi erkek vücudunun proteini daha etkili bir şekilde yıkıma uğratabilmesidir.

Böbreklerin sa&#;l&#;kl&#; çal&#;&#;mas&#;n&#; engelleyen BUN (kan üre azotu) idrar yolu ile d&#;&#;ar&#; at&#;l&#;yor. D&#;&#;ar&#; at&#;lmas&#; için gerekli tedbirlerin al&#;nmas&#; ve bol su tüketimi gerektiriyor. Kan üre azotunun yükselmesi ve vücuttan at&#;lmamas&#; farkl&#; hastal&#;klara sebep oluyor. Peki BUN (kan üre azotu) nedir? BUN de&#;eri kaç olmal&#;? Konu hakk&#;nda merak edilen tüm bilgileri yaz&#;m&#;zda sizin için derledik.

BUN (Kan Üre Azotu) Nedir?

Proteinin insan vücuduna al&#;nmas&#; gereken oran&#;n&#;n üzerinde al&#;nd&#;&#;&#;nda sindirim sistemi besinleri parçalamak için yeterli gücü bulamaz. Güçsüz kalan sindirim sistemi ile böbrekler zorlanarak i&#;levi yar&#;m kal&#;r. Vücut içindeki proteinin amino asitler ile parçalanmas&#; sonucu amonyak ortaya ç&#;kar. &#;çinde azot bulunan amonyak, zamanla vücudun besin yay&#;lma yolu olan kan ile böbreklere ula&#;arak üreye dönü&#;türülür. Sa&#;l&#;kl&#; çal&#;&#;an böbrekler vücut için zararl&#; olan azotu kan yolu ile ayr&#;&#;t&#;r&#;r. Belli bir döngü sa&#;lanarak bu durum böyle devam eder. Kan üzerinde buluna sabit bir üre azotu vard&#;r. Üre azotu, böbreklerde sorun ç&#;kmas&#; halinde vücuttan at&#;lamaz ve daha fazla yükselir. Yükselen üre azotu, ba&#;ta böbrek yetmezli&#;i gibi önemli böbrek rahats&#;zl&#;klar&#; olmak üzere, sindirim sistemi sorunlar&#;, tiroit hormon bozukluklar&#; ve kalp yetmezli&#;i gibi birçok ciddi sa&#;l&#;k problemlerinin habercisi olabilir. BUN de&#;erinin yüksek olmas&#;, karaci&#;er üzerinde üre azotu olu&#;umunun yüksek oldu&#;unu gösterir. Bu da azotun kandan ayr&#;&#;makta yetersiz oldu&#;unu ortaya koyar.

BUN De&#;eri Nedir?

Kanda üre azotu olarak da bilinen BUN de&#;eri kaç olmal&#;? sorusunun cevab&#; yeti&#;kinlerde 10 mg/dL ile 20 mg/dL 'dir. Çocuklarda ise 5 mg/dL ile 18 mg/dL de&#;erinde olmal&#;d&#;r. Kan üzerinde bulunan üre azotu yani BUN de&#;erleri sonuçlar&#;na göre kronik böbrek hastal&#;klar&#;n&#;n habercisi olabilir. Böbrek yetmezli&#;i gibi çok daha ciddi rahats&#;zl&#;klar&#;n belirtisi olmas&#;n&#;n yan&#; s&#;ra farkl&#; hastal&#;klara sebebiyet vererek vücut içi organlar&#;n daha fazla hasar görmesine neden olur. BUN de&#;erinin yüksek olmas&#;, vücut için gerekli olan su miktar&#;n&#;n yok denecek kadar az tüketilmesi ya da hiç tüketilmemesi durumuna ba&#;l&#; olarak de&#;i&#;kenlik gösterebilir. Bunun yan&#; s&#;ra BUN yüksekli&#;i, uzun süre idrar tutmaya ba&#;l&#; olarak da meydana gelir. Ciddi kalp rahats&#;zl&#;klar&#;na sebep olan BUN de&#;eri dengesizli&#;i sonucu, böbrek fonksiyonlar&#;n&#;n düzgün çal&#;&#;&#;p çal&#;&#;mad&#;&#;&#;n&#; anlamak için BUN testi yap&#;lmas&#;nda fayda vard&#;r. Bunun d&#;&#;&#;nda farkl&#; testler de gerektirebilir.

Bebeklerde BUN De&#;eri Ne Olmal&#;d&#;r?

BUN de&#;eri yüksekli&#;i, ki&#;inin ya&#;, cinsiyet ve benzeri özelliklerine ba&#;l&#; olarak farkl&#;l&#;k gösterecektir. BUN seviyesi yeti&#;kin bir erkekte 0,6 ile 1,2 mg/dl olmal&#;yken, yeti&#;kin bir kad&#;nda ise bu de&#;er 0,5 ile 1,1 mg/dl olarak 10 mg/dL ile 20 mg/dL aral&#;&#;&#;ndad&#;r. Ancak yenido&#;anda BUN de&#;eri yeti&#;kinlere göre daha farkl&#;d&#;r. Yenido&#;an bir bebe&#;in 0,2 mg/dl kreatin de&#;eri olmal&#;d&#;r. Ayn&#; zamanda tek böbre&#;e sahip olan ki&#;ilerde de&#;er 1,8 ile 1,9 mg/dl aral&#;&#;&#;ndad&#;r. Bu de&#;erlerin üzerinde bir sonuç ortaya ç&#;kt&#;&#;&#;nda insan vücudunda bir sorun oldu&#;u anlam&#;na gelir. Böbrek i&#;levini yeterli bir &#;ekilde kullanamaz ve bir hekim kontrolü gerektirir.

BUN Testi Ne Zaman Yap&#;l&#;r?

Sindirim sistemi, mide ve ince ba&#;&#;rsak yard&#;m&#; ile protein içeren besinlerin parçalanmas&#; sa&#;lanarak amonyak maddesini ortaya ç&#;kar&#;l&#;r ve kan yolu ile karaci&#;ere aktar&#;l&#;r. Üre azotunun belli bir k&#;sm&#; ter yolu ile vücuttan at&#;labiliyorken büyük bir k&#;sm&#; böbrekler taraf&#;ndan süzülüp vücut d&#;&#;&#;na at&#;l&#;r. Bu oran yakla&#;&#;k %10 kadard&#;r. Bu azot miktar&#;n&#;n ölçümü ise BUN testi olarak bilinen kan üre azotu testi ile yap&#;l&#;r.

BUN Testi Hangi Durumlarda Yap&#;l&#;r?

• Böbrek hasarlar&#;n&#;n tespit edilmesi
• Vücutta su kayb&#;n&#;n olu&#;mas&#;
• Böbrek hastal&#;klar&#;na uygulanan tedavinin takip edilmesi
• Böbrek fonksiyonlar&#;n&#;n sa&#;l&#;kl&#; durumu
• Kan testlerinde farkl&#; hastal&#;k tan&#;s&#;
• Mevcut &#;ikayetlerin böbrek fonksiyonlar&#;ndan kaynaklan&#;p kaynaklanmad&#;&#;&#;n&#;n anla&#;&#;lmas&#;
• Mevcut böbrek rahats&#;zl&#;&#;&#;n&#;n gözetim alt&#;nda olmas&#;

Dü&#;ük ve Yüksek BUN De&#;eri Nedir?

Vücut üzerindeki BUN dü&#;üklü&#;ü; yetersiz ve dengesiz beslenmenin yan&#; s&#;ra az su tüketimi sonucu meydana gelir. Buna ek olarak BUN dü&#;üklü&#;ü, antibiyotik ve anabolik steroid türü ilaçlar&#;n kullan&#;m&#; sonucunda ortaya ç&#;kabilir. Karaci&#;ere hastal&#;klar&#;na yak&#;n hastal&#;klar, sindirim sistemine ait emilim problemleri, diyabet, siroz ve verem gibi hastal&#;klar da BUN de&#;erinin dü&#;mesine yol açabilir.
Yine vücut üzerinde meydana gelen BUN yüksekli&#;i ise; kalp ve kan dola&#;&#;m&#; problemlerine ba&#;l&#; olarak görülebilir. Metabolizman&#;n son ürünü olan üre azotu, idrarda köpük, idrar yap&#;l&#;rken a&#;r&#;, yorgunluk ve hâlsizlik gibi belirtilerle kendini göstermektedir. A&#;&#;r&#; egzersiz ve dengesiz protein al&#;m&#; BUN de&#;erini art&#;r&#;rken, ayn&#; zamanda stres, uzun süreli açl&#;k durumu, ate&#;li hastal&#;k ve enfeksiyon gibi durumlar da BUN düzeyinin yükselmesine sebep olur.

Bun Yüksekli&#;i Nas&#;l Tedavi Edilir?

Vücut üzerinde bulunan BUN de&#;erinin yüksek olmas&#; durumunda baz&#; uygulamalar ile bu sonuçlar dü&#;ürülerek denge sa&#;lan&#;r. Sa&#;l&#;k aç&#;s&#;ndan tehlike arz eden BUN yüksekli&#;ini dü&#;ürmek için protein tüketimi azalt&#;labilir, diyette s&#;kl&#;kla kullan&#;lan lifli g&#;dalar kontrollü kullan&#;labilir, ortaya ç&#;kan soruna ba&#;l&#; olarak su tüketimi azalt&#;labilir ya da art&#;r&#;labilir. Bu süreçte yapt&#;&#;&#;n&#;z yo&#;un egzersizler de olumsuz etkileyebilece&#;inden bir süre ara verilmesinde fayda vard&#;r.

ANASAYFAYA DÖNMEK &#;Ç&#;N TIKLAYINIZ

Kan Üre Azotu (BUN) Nedir?

Kan üre azotu (BUN) testi, kandaki azot yani nitrojen miktarının belirlenmesi için uygulanan bir kan testidir. Üre, karaciğerde vücuttaki proteinler parçalandığında üretilerek kan dolaşımı ile böbreklere salınan ve daha sonra böbrekler tarafından filtrelenerek vücuttan idrarla atılan atık bir üründür. Seviyelerindeki anormallikler, böbreklerin çalışma düzeninin bir göstergesidir. 

Kanda az miktarda üre olması normaldir. Çünkü bu süreç bir döngü halinde sürekli devam etmektedir. Ancak çok fazla üre azotu olması, uygun şekilde filtrelenmediğini gösterirken; böbreklerde olası bir soruna işaret edebilir. Böbrekler normal olarak kandaki üreyi çıkaramazsa, BUN seviyesi yükselir. Her BUN yüksekliği böbreklerde bir sorun olduğu anlamına gelmez. Çünkü kalp yetmezliği, dehidrasyon veya yüksek protein içeren bir diyet de kandaki üre azotu seviyelerini yükseltebilir. Ayrıca karaciğer hastalığı veya hasarı da BUN seviyelerini düşürebilir. 

BUN testinin doğru tanı koymak için çoğunlukla kan kreatinin testi gibi farklı kan testleriyle birlikte uygulanması gerekir. Kan üre azotu testi yapılmasını gerektiren diğer durumlar şu şekilde sıralanabilir;

• Sindirim sistemi kanaması
• İdrar yolu tıkanıklığı 
• Sindirim sistemi kanamaları
• Kalp yetersizliği
• Yetersiz beslenme
• Dehidrasyon (susuzluk)
• Karaciğer hasarı
• Kan dolaşım sorunları 

Ayrıca kan üre azotu testi diyaliz tedavisinin ne kadar etkili olduğunun belirlenmesi için de uygulanabilir. Genellikle hastanede yatmayı gerektiren sağlık koşullarında veya diyabet tedavisi esnasında düzenli kontroller ile faydalı bilgiler sağlar.

Kan Üre Azotu (BUN) Normal Değerleri Kaç Olmalı?

Kandaki üre azotu seviyelerini ölçen BUN testi değerleri, şayet normal aralığın dışındaysa bu bir hastalığın belirtisi olabilir. Ancak değerler hastalığın nedeni hakkında bir bilgi sağlamaz. Bunun yanında serum (kandaki) BUN testi günümüzde böbrek fonksiyonunun değerlendirilmesi için kullanılan tarama testlerinden en yaygın kullanılandır. Kan üre azotu normal değerleri şu şekildedir; 

Erkeklerde

• yaş: mg/dL 
• 18 yaş: mg/dL
• 12 aylıktan küçük hastalar için referans değerler belirlenmemiştir.

Kadınlarda

• yaş: mg/dL
• 18 yaş: mg/dL
• 12 aylıktan küçük hastalar için referans değerler belirlenmemiştir.

Normal değerler ayrıca yetişkinlerde 60 yaşına kadar mg / dL, 60 yaşın üzerindekilerde 8 mg/dL olarak bildirilmektedir. Ancak, bu aralıklar muhtemelen laboratuvardan laboratuvara değişir. 

Kan Üre Azotu Nasıl Ölçülür?

Kan üre nitrojen (BUN) testi yaptırırken rutin kan testinde olduğu gibi kol veya parmaktan kan numunesi alınır. Ancak önceki 24 saat içinde çok fazla et veya başka protein tüketilmemelidir. Çünkü yanlış sonuçlar alınmasına yol açabilir. Kan numunesi vermeden 12 saat öncesi aç kalınması gerekip gerekmediği testin yapıldığı laboratuvara göre değişir ancak genelde aç kalınması istenmez. Değerlendirme yapılırken genelde kan kleransı değerleri de alınır ve iki değer klinik bulgularla birlikte bir bütün olarak değerlendirilerek hastalık tanısı konulur.

Hamilelikte Kan Üre Azotu Değerleri Nasıl Olmalı?

Hamilelikte kan üre azotu düşüklüğü, bu süreçte sıklıkla yaşanan bir durumdur. Böbrek fonksiyonları bu süreçte hızlanır. Hamilelik sürecinde böbrek glomerüler filtrasyon ve kan akımı hızında yaşanan %50’lik artış neticesinde idrarda artar. Dolayısıyla içeriğindeki BUN ve kreatinin gibi atık maddelerin seviyeleri kanda düşer. Bunun yanında hamilelikte kan üre azotu normal aralığı; doğum ağırlığı veya gebelik yaşına göre değişebilmektedir. Mesela gebeliğin haftasında g'ye eşit veya daha büyük bir doğum ağırlığı, BUN değerlerinin mg/dl veya daha düşük seviyelerde olmasına neden olabilir.   

Hamileliğin ikinci veya üçüncü trimesterinde düşük BUN seviyesi normaldir ve hemen hemen herkeste ortaya çıkabilir. Bu dönemde kordon üre azotu normal seviyeleri ise mg/dL olarak bildirilmektedir. Gebelik yaşına göre normal referans aralığı şu şekildedir;

• Hamile olmayan yetişkin: 7 mg/dL
• İlk üç aylık dönem: 7 mg/dL
• İkinci üç aylık dönem: 3 - 13 mg/dL
• Üçüncü üç aylık dönem: 3 mg/dL

Bu dönemde elde edilen test sonuçlarındaki değerler; klinik bulgular, gebelik yaşı ve doğum ağırlığı gibi diğer faktörlerle bir bütün olarak değerlendirildiğinde değer kazanır.

Bebeklikte Kan Üre Azotu Değerleri Nasıl Olmalı?

Bebeklerde kan üre azotu değerleri yenidoğan dönemde düşük olurken yaşla birlikte artmaya başlar. Bebeklerin, diğer yaş gruplarına göre daha düşük seviyelere sahip olması normaldir. Ancak elde edilen klinik bulgular diğer test sonuçları karşılaştırıldıktan sonra ilerleyen süreçte değerlerde artış gözlenmiyorsa bir sorunun habercisi olabilir. Bebek ve çocuklarda normal referans aralığı şu şekildedir;

• Yenidoğan: mg/dL
• Bebek: mg/dL
• Çocuklar: mg/dL ( mmol/L) 

Kan Üre Azotu (BUN) Düşüklüğü Nedenleri ve Hastalıklar Nelerdir?

Kandaki üre seviyelerindeki düşüklük nadiren görülen bir durum olmasının yanında nedeni genelde yetersiz veya düzensiz beslenmedir. Bu düşüklüğün diğer nedenleri arasında şunlar bulunur;

Kan Üre Azotu Düşüklüğü Belirtileri

Kan üre azotu düşüklüğü belirtileri altta yatan nedenlere bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Ancak sık idrara çıkma ve köpüklü idrar gibi belirtiler yaygın olarak şikâyetler arasındadır. Kadınlar ve çocuklar fizyolojik olarak erkeklerden daha düşük BUN seviyelerine sahip olma eğilimindedir.

Kan Üre Azotu Düşüklüğü Tedavisi

Kan üre azotu seviyeleri düşüklüğünde altta yatan nedenlerin tedavisi ile iyileşme sağlanır. Çoğunlukla yetersiz beslenme sonucu oluşan bu durum, diyet düzenlemeleri ile tedavi edilir. Bunun yanında aşırı su tüketiminin altta yatan nedeni doğru bir şekilde tespit ve tedavi edilmelidir. Seviyelerin düşmesine sebep olan birden çok sebep veya farklı bir durum söz konusu ise multidisipliner bir yaklaşımla altta yatan nedenin tedavi edilmesi gerekebilirken, hastalığa göre ilaç veya farklı tedavi koşulları şeklinde olabilir.

Kan Üre Azotu Düşüklüğü Ne İyi Gelir?

Kan üre azotu seviyelerini yükseltmek için alınan tedavi yanında diyette özelikle protein açısından zengin gıdalar tüketilmeye çalışılmalıdır. Bu gıdalar arasında kırmızı ve beyaz et, süt, baklagiller, yoğurt, kabak çekirdeği, peynir, yumurta sayılabilir. Ayrıca karbonhidrat bakımından zengin gıdaların tüketimine sınır getirilmesi değerlerin yükseltilmesine yardımcı olur.

Kan Azotu Düşüklüğü Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Kan üre azotu seviyeleri yükseltilmesine yönelik bir diyet düzenlemesi yapılmaz veya tedavi uygulanmazsa altta yatan hastalıklar daha ciddi sorunlara neden olabilir. Mesela karaciğer, pankreas sorunları yetmezliğe varan ciddi seviyelere ulaşabilir. Bunun yanında protein alımı yetersiz olduğu için kas ve kilo kaybı yaşanırken saçlarda kırılma ve dökülmeler görülebilir. Ayrıca zamanla orantısız bir vücut profili oluşma riski vardır.

Kan Üre Azotu Yüksekliği Nedenleri ve Hastalıklar Nelerdir?

Kan üre azotu yüksekliği kritik değerleri> mg/dL civarında ise bu ciddi düzeyde böbrek fonksiyon bozukluğunu gösterir. Ancak her yüksek sonuç böbrek hastalığının bir işareti olmayabilirken, yaş ile birlikte genelde seviyelerde artar. BUN seviyelerinin yüksek olmasının neden ve hastalıkları şu şekilde sıralanabilir;

• Yüksek proteinli bir diyet
• İdrar yolu tıkanıklığı
• Konjestif kalp yetmezliği veya yakın zamanda kalp krizi geçirme
• Yeterli sıvı içmemekten veya başka nedenlerden kaynaklanan dehidrasyon
• Şok
• Stres
• Ciddi yanıklar
• Solunum yolunda kanama
• Yüksek tansiyon
• Antibiyotikler gibi belirli ilaçların kullanımı
• Hamilelik
• Yaşlılık
• Addison hastalığı 
• Şeker hastalığı
• Sindirim sistemi kanaması (mide, bağırsak veya yemek borusu gibi)

Kan Üre Azotu Yüksekliği Belirtileri

Yüksek BUN değeri, genel olarak böbrek ve karaciğer hastalığının ilk işaretlerinden biri olabilir. Seviyelerin yükselmesine neden olan karaciğer ve böbrek sorunlarına ilişkin belirtiler şu şekilde sıralanabilir;

• İştahsızlık
• Özellikle geceleri sık idrara çıkma
• Özellikle yüz, ayak bilekleri, karın ve uyluk çevresinde şişlik ve uyuşma
• İdrar hacminde değişiklik
• Yüksek tansiyon
• İshal
• Mide bulantısı
• Kilo verme veya alma
• İdrara çıkma sırasında yanma hissi
• Kaşıntı
• Ağız kuruluğu
• Yorgunluk ve konsantrasyon veya uyanıklık eksikliği
• Düzensiz uyku
• Köpüklü görünen kahverengi veya kırmızı idrar
• Kas krampları
• Soluk renkli dışkı
• Karın ağrısı ve şişlik
• Gözlerde sarılık ve ciltte beyazlık
• Nefeste amonyak kokusu
• Solunum problemleri
• Kolay morarma
• Özellikle böbreklere yakın bölgede (yan bölge) ağrı

Kan Üre Azotu Yüksekliği Tedavisi

BUN seviyelerinde yüksekliğin tedavi edilebilmesi için altta yatan nedenlere yönelik bir tedavi planı başlatılmalıdır. Mesela böbrekte oluşan bir taştan dolayı yaşanan tıkanıklık dolayısıyla değerler yükseliyorsa, taşın kırılması veya alınmasına yönelik tedavi uygulanmalıdır. Yüksek protein içeren diyet kaynaklı bir kan üre azotu yüksekliği yaşanıyorsa diyette protein alımı azaltılmalı ve seviyeler takip edilmelidir. Bunun yanında alınan ilaçlardan kaynaklı bir değer yüksekliği söz konusu ise ilaçların değiştirilmesi veya doz ayarlaması yapılması gerekebilir.

Kan Üre Azotu Yüksekliğine Ne İyi Gelir?

Kan üre azotu seviyeleri düşürülürken potasyum ve protein oranı düşük olan besinlerin seçilmesi faydalı olur. Bu da diyetin sebze ve meyve ağırlıklı olması anlamına gelir. Bunun yanında tuz kullanımın kontrollü olması gerekir. Maydanoz, rezene çayı, enginar yaprağı, semizotu ve karbonhidrat bakımından zengin pirinç tüketimi de kan üre azotu seviyelerini düşüren besinler arasındadır.

Kan Üre Azotu Yüksekliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Kan üre azotu seviyeleri tedavi edilmezse böbrek ve karaciğer sorunları ileri evreye atlayarak organ yetmezliğine kadar gidebilir. Ayrıca bu hastalıklarla beraber yüksek tansiyon, şeker ve kalp rahatsızlıkları gibi pek çok ciddi hastalığı tetikleyebilir veya semptomlarını daha ciddi hale getirebilir.