Yay Ayraç Cümle Örnekleri

Yay ayraç çoğunlukla cümleyle doğrudan ilgisi olmayan kelime, sayı veya kelime gruplarını belirtmek için kullanılır. Ayrıca bu kullanımlar sırasında yazım hatası yapmamak da önemlidir. Bu açıdan baktığımızda, noktalama işaretlerinin bir de yazım kuralları kısmı bulunmaktadır. Tüm bu durumları daha iyi anlamak içinse yay ayraçla ilgili cümlelere bakmak gerekir.

Yay Ayraç Nedir?

Yay ayraç öncelikle Türkçede kullanılan bir noktalama işaretidir. Türkçede noktalama işaretlerinin kurallarını öğrenmek için Türk Dil Kurumuna bakmak gerekmektedir. Çünkü noktalama da olmak üzere dil ile ilgili pek çok kuralı TDK düzenlemektedir. Bu açıdan baktığımızda yay ayracın TDK'ye göre belirli kullanımları bulunmaktadır. Ayrıca yay ayraç '( )' şeklinde kullanılmaktadır. Yay ayracın kullanıldığı yerler Türkçede oldukça fazladır.

Yay Ayraç Nerelerde Kullanılır?

Parantez olarak da geçen yay ayraç, cümle içerisinde pek çok görevde kullanılmaktadır. Bunun yanında yay ayraç da diğer noktalama işaretleri gibi belirli yazım kurallarına göre kullanılmaktadır. Kullanılırken kelimeden veya başka işaretten sonra boşluk bırakılarak kullanılır. Ayrıca kullanıldıktan sonra başlayan cümle veya sayı yay ayraca bitişik yazılır.

Tüm bunların yanında yay ayraç diğer noktalama işaretleriyle de oldukça sık kullanılmaktadır. Yay ayraç bazı dillerde de Türkçedekiyle aynı görevde kullanılmaktadır. Bu dillerden bazıları İngilizce ve Fransızcadır. Bu dillerde de cümlenin yapısı ile doğrudan ilgili olmayan açıklamaların yapılması amacıyla kullanılmaktadır. Bu bilgilere bakarak yay ayraç görevleri ve yay ayraç ile ilgili cümleler şöyledir:

• Cümle içinde, cümlenin yapısı ile doğrudan ilgili olmayan açıklamalar yapılması amacı ile kullanılır. Cümle içinde bir sözcük ya da cümleden sonra yapılması uygun görülen açıklamalar ayraç içine alınır: Frank Capra () Amerikalı bir film yönetmenidir. / Dolmabahçe Sarayı yapılana dek () bütün Osmanlı Padişahları Topkapı Sarayı'nda oturmuştur.
• Tiyatro yapıtları ve senaryolarda sahnede yapılacak hareketler ve ek açıklamalar ayraç içinde kullanılır: Ali - (silahını arkasında gizleyerek) Buyurun, nasıl yardımcı olabilirim? / Anahtar nerede? (Kilitte tıkırtılar)
• Alıntı yapılan eser ve yazarları belirtmek amacı ile kullanılır: Hayatta en hakiki mürşit ilimdir. (M. Kemal Atatürk)
• Eşanlamdaki sözcükler, eş değerdeki tarihler ve rakamlar ayraç içinde gösterilir: İnsan ikrarından (sözünden), hayvan yularından tutulur. / Ormana ulaşmak için 45 mil (75 kilometre) daha gitmelisiniz.
• Alıntılarda, orijinal metinde belirtilmemiş sözcük veya bölümler eklenirken kullanılır: O (Ahmet) bizimle birlikteydi.
• Bir bilginin şüphe ile karşılanan veya kesin olmadığını göstermek için kullanılan soru işareti yay ayraç içine alınır: Onun çok deneyimli (?) bir kişi olduğunu hepimiz biliriz elbette.
• Bir söze alay veya küçümseme anlamı kazandırmak için kullanılan ünlem işareti yay ayraç içine alınır: Elbette sen korkusuz (!) birisin.
• Bir konunun anlatımı sırasında maddeler sıralanırken rakam ve harflerden sonra yarım ayraç kullanılır:

1) Basit önermeler

2) Bileşik önermeler

• Ayraç, matematikte işlem sırasını veya büyüklükleri belirtmek için kullanılır: (4x4)+2=18
• Matematikte fonksiyonlarda kullanılır: f(x) - Fonksiyon f'nin değişken x'e uygulanmasını ifade eder.

NOKTALAMA İŞARETLERİ, TDK Noktalama İşaretleri Nerelerde Kullanılır, Kuralları, Kullanım Alanları ve Örnek Cümleler