Yeni Ehliyet En Son Ne Zaman Değişecek

Hoşuma gidiyor - Мне нра́вится
Bugünkü dersimizde sempati ve antipati fiilleri üzerinde duralım, kullanışlarını inceleyelim. Bu derste ayrıca sizlerle sevgi ile ilgili en ünlü iki Rusça şiirini paylaşacağız.

Ruslar, gündelik konuşmalarda bir şeyin hoşunuza gidip ditmediğini öğrenmek için şunu sorabilirler:

Как тебе́/вам...(+ İsim)? – Sana/size göre nasıl?
Как тебе́ Москва́? – Sence, Moskova nasıl?
Как вам еда́? – Sizce yemek nasıl?
Bunlara kısa cevap olarak şunları kullanabilirsiniz:
непло́хо – fena değil
хорошо́ – iyi
прекра́сно – çok iyi
ужа́сно – çok kötü
отврати́тельно – iğrenç
Bunlar yerine ayrıca fiilleri de kullanabilirsiniz. Türkçe’de olduğu gibi, Rusça’da da birçok sempati fiili bulunuoyr:
нра́виться [nrávitsa] – beğenmek, hoşuna gitmek
люби́ть [lyubít’] – sevmek
обожа́ть [abaját’] – bayılmak
Antipati fiillere de bakın:
не нра́виться [ni nrávitsa] – beğenmemek

не любить [ni lyubít’] – sevmemek
ненавидеть [ninavídet’] – nefret etmek.
Sırayla bu fiiller üzerinde çalışalım.

I. Sempati fiilleri

1) Мне нра́вится
‘Beğenmek’ anlamına gelen ‘нравиться’ fiilinin kendine özgü bir kullanış tarzı var, onu ezberlemek gerek. İlk önce cansız varlıklarla kullanışlara bakalım.
‘Ben filmi/kitabı beğeniyorum’ cümlesi, Rusça’da ‘Мне нравится фильм/книга’ veya ‘Э́тот фильм/э́та кни́га мне нра́вится’ şeklinde söyleniyor:

Мне/тебе́/ему́/ей/нам/вам/им (о́чень) нра́вится … + İsim (Tekil)/Mastar

Мне/тебе́/ему́/ей/нам/вам/им (о́чень) нра́вятся … + İsim (Çoğul)

Lütfen, örneklere bakın:

1.
- Вам нра́вятся стихи́ Пу́шкина? – Puşkin'in şiirleri hoşunuza gidiyor mu?
- Да, о́чень нра́вятся. – Evet, çok hoşuma gidiyor.

2.
- Ему́ нра́вится путеше́ствовать? – Seyahat etmek onun hoşuna gidiyor mu?
- Да, ему́ о́чень нра́вится путеше́ствовать. – Evet, seyahat etmek çok hoşuna gidiyor.
Konuşma dilinde ‘нра́виться’ fiilin Geçmiş Zaman Şekline (Tamamlanmış Biçimi – ‘понра́виться’) de sık sık rastlanır:
Мне/тебе́/ему́/ей/нам/вам/им (о́чень) понра́вился… + İsim (Eril)
Мне/тебе́/ему́/ей/нам/вам/им (о́чень) понра́вилась… + İsim (Dişil)
Мне/тебе́/ему́/ей/нам/вам/им (о́чень) понра́вилось… + İsim (Nötr)
Мне/тебе́/ему́/ей/нам/вам/им (о́чень) понра́вились… + İsim (Çoğul)

Lütfen, aşağıdaki örneklere bakın:

3.
- Как тебе́ э́тот фильм? Понра́вился? – Sence bu film nasıl (=Bu filmi nasıl buldun?) Beğendin mi?
- Да, мне о́чень понра́вился э́тот фильм. – Evet, bu filmi çok beğendim.

4.

- Как вам еда́? – Sizce yemek nasıl?

- Спаси́бо, мне всё понра́вилось. – Teşekkürler, herşeyi beğendim.

5.
- Им понра́вились ру́сские блины́? – Rus kreplerini beğendiler mi?
- Ду́маю, понра́вились. – Sanırım ki, beğendiler

Eğer bir kimseyi beğendiğinizi söylemek istiyorsanız ‘нравится’ fiilini Şahıslara göre çekmeniz gerekecek, cümledeki kelimelerin düzeni de biraz farklı, Türkçe’deki ‘Sen hoşuma gidiyorsun’ cümlesini anımsatır:

2) Я люблю́ / обожа́ю

Önceki derslerimizde ‘sevmek’ anlamına gelen ‘любить’ ve ‘bayılmak’ anlamına gelen ‘обожать’ fiillerinin kullanışlarını incelediğimiz için bugünkü derste bunlara değinmeyeceğiz.

я люблю́…+ -İ Halindeki İsim/Mastar – ben ... seviyorum

я обожа́ю…+ -İ Halindeki İsim/Mastar – ben ... bayılıyorum

Ancak sizlerle ünlü Rus şairi ve yazarı olan Aleksandr Puşkin’in bir şiirini paylaşıyoruz. Bu, Rusça’da yazılan en meşhur ve galiba en kısa sevgi şiiridir. Çok güzel ve sade Rusça ile 1829 yılında yazılan bu şiir, bugünlerde de güncelliğini kaybetmedi. Burada Rusların sevgi anlayışı da yansıtıldı: insanın en büyük sevgisi, yanında dahi olmasa her zaman başkasına mutluluğunu isteme. Lütfen, Rusçasını ve Ahmet Necdet tarafından başarılı Türkçe tercümesini okuyun:

Я вас люби́л: любо́вь ещё, быть мо́жет,

В душе́ мое́й уга́сла не совсе́м;

Но пусть она́ вас бо́льше не трево́жит;

Я не хочу́ печа́лить вас ниче́м.

Я вас люби́л безмо́лвно, безнаде́жно,

То ро́бостью, то ре́вностью томи́м;

Я вас люби́л так и́скренно, так не́жно,

Как дай вам бог люби́мой быть други́м.

Ben sizi sevdim

Ben sizi sevdim: belki bu sevda

Kalbimde sönmedi, kaldı izi;

Bu bir hüzne yol açmasın asla,

Hiçbir şeyle üzmek istemem sizi.

Sessizce, ümitsizce sevdim sizi,

Çile çekerek, kıskanç ve çekingen,

Öyle candan, öyle içtenlikli, ki

Başkası da öyle sevsin yürekten.

II. Antipati fiilleri

1) Мне не нра́вится

Мне/тебе́/ему́/ей/нам/вам/им (совсе́м/вообще́) не нра́вится … + İsim (Tekil)/Mastar

Мне/тебе́/ему́/ей/нам/вам/им (совсе́м/вообще́) не нра́вятся … + İsim (Çoğul)

Lütfen, örneklere bakın:

6.

- Вам нра́вится э́та фотогра́фия? – Bu fotoğraf hoşunuza gidiyor mu?

- Че́стно говоря́, совсе́м не нра́вится. – Açıkçası, hiç hoşuma gitmiyor.

7.

- Мне не нра́вятся э́ти цветы́. Я бо́льше люблю́ тюльпа́ны. – Bu çiçekler hiç hoşuma gitmiyor.

Şimdi ‘не нра́виться’ fiilin Geçmiş Zaman Şekline (Tamamlanmış Biçimi – ‘понравиться’) bakın:

Мне/тебе́/ему́/ей/нам/вам/им (совсе́м/вообще́) не понра́вился… + İsim (Eril)

Мне/тебе́/ему́/ей/нам/вам/им (совсе́м/вообще́) не понра́вилась… + İsim (Dişil)

Мне/тебе́/ему́/ей/нам/вам/им (совсе́м/вообще́) не понравилось… + İsim (Nötr)

Мне/тебе́/ему́/ей/нам/вам/им (совсе́м/вообще́) не понравились… + İsim (Çoğul)

8.

- Как тебе́ Ди́ма? – Dima’yı nasıl buldun?

- Ты зна́ешь, он мне совсе́м не понра́вился. – Biliyor musun? Hiç hoşuma gitmedi.

2) Я не люблю́ / я ненави́жу

Lütfen, bu fiillerin kullanış modellerine bakın:

я (совсе́м) не люблю́ …+ -İ Halindeki İsim/Mastar – (hiç) sevmiyorum

я (ужа́сно) ненави́жу… + -İ Halindeki İsim/Mastar – (kötü/korkunç şekilde) nefret ediyorum

9.

- Я не люблю́ чита́ть по вечера́м. – Akşamları kitap okumayı sevmiyorum.

10.

- Я ненави́жу ра́но встава́ть. – Erken kalkmaktan nefret ediyorum.

Лю́бит-не лю́бит

Türkiye’de olduğu gibi Rusya’da da papatya falı var. Bu bir aşk falıdır. Ruslar bir kimsenin kendilerini sevip sevmediğiniz öğrenmek için papatya yapraklarını kopararak ayrı ayrı şunları söyler: ‘Лю́бит – не лю́бит, плю́нет – поцелу́ет, к се́рдцу прижмёт – к чёрту пошлёт’ (‘Seviyor – sevmiyor, tükürecek – öpecek, kalbine/kucağına alacak – şeytana gönderecek’). Böylece papatyanın son yaprağı kalana kadar tekrarlamak gerekir.

Tabii ki, Rusça’da insana karşı daha güçlü duyduları belirtmek için diğer fiiller ve ifadeler kullanılabilir. Bunlardan bazılarına bakın:

Я не могу́ жить без тебя́ – Sensiz yaşayamıyorum.

Ты сво́дишь меня́ с ума́ – Sen beni delirtiyorsun.

Ты мне в ду́шу запа́л/Ты мне в ду́шу запа́ла – Benim canımın içine düştün (Eril/Dişil).

Я бо́лен тобою – Sana hastayım (Eril)

Я больна́ тобою – Sana hastayım (Dişil)

Son olarak ünlü Rus kadın şairi Marina Tsvetayeva’nın bir şiir parçasını sizlerle paylaşıyoruz. Şiir, 1915 yılında yazıldı. Aynı zamanda geleneksel Rus romans tarzında şarkısı da çok ünlü, Alla Pugaçova tarafından söylenir:

Мне нра́вится, что Вы больны́ не мной,

Мне нра́вится, что я больна́ не Ва́ми,

Что никогда́ тяжёлый шар земно́й

Не уплывёт под на́шими нога́ми.

Sizin bana hasta olmamanız hoşuma gidiyor,

Benim size hasta olmayışım da hoşuma gidiyor.

Bu ağır yerkürenin

Ayaklarımızın altından asla kaymayacak olması da

Hoşuma gidiyor.

Bir sonraki derste görüşmek dileğiyle...

0

НОВОСТИ, В КОТОРЫХ ВСТРЕЧАЕТСЯ ТЕРМИН «SÖĞÜŞLEMEK»

ССЫЛКИ

« EDUCALINGO. Söğüşlemek [онлайн]. Доступно на <https://educalingo.com/ru/dic-tr/soguslemek>. Июн 2023 ».