Miyop, korneanın normalden uzun olmasından kaynaklı olarak uzaktaki nesnelerin net görülemediği bir göz kırma problemedir. Miyop göz kusuruna sahip olan kişilerde dışarıdan göze gelen ışık korneada yanlış bir şekilde kırılarak retinanın ön bölgesinde odaklanır. Bunun sonucunda miyop hastaları uzağı net göremezler.
Miyop, tüm dünyada yaygın olarak görülen görme kusurlarının başında gelir uzağı net bir biçimde görememe durumudur. Bazı araştırmalar, özellikle Asya nüfusunun yaklaşık olarak %’ında uzağı görememe sorunu olduğunu göstermektedir. Genellikle gözlerdeki yapısal bir kusurdan kaynaklanır ve kişiler yakındaki nesneleri net olarak görürken uzaktaki nesneleri daha bulanık görürler. Miyopinin neden kaynaklandığı kesin olarak bilinmemekle birlikte bilim insanlarına göre genetik faktörler, görme kusurlarının gelişmesinde önemli bir rol oynar.
Miyop, doğumdan sonra görülebileceği gibi yaşamın ilerleyen yıllarında da ortaya çıkabilir. Erken tanı ve tedavi ile miyopa bağlı şikâyetleri hafifletmek mümkündür. Tedavi edilmeyen miyop ilerleyen yaşlarda daha ciddi görme sorunlarına neden olabilir.
Miyop hastalığı ilk belirtilerini sıklıkla yaş arasında verir. Miyop belirtileri erken yaşlarda sınıf ortamında uzakta bulunan harflerin net görülememesi gibi problemlerle ortaya çıkar. Yetişkinlerde ise televizyon izlerken alt yazıları görememe ve gece araba kullanırken zorluk yaşama gibi şikayetlere sebep olmaktadır.
Miyop tedavisi için gözlük, kontakt lens kullanımı ve göz lazer ameliyatı gibi yöntemlerle hastaların yaşam kalitesi arttırılabilmektedir. Tedavi, görme kusurunun düşük derecelerinde daha kolay gerçekleştirilebilmektedir.
Miyop Nedir?
Miyop, bir kişinin uzakta nesneleri bulanık görmesi yani uzağı net görememe olarak tanımlanabilir. Normal şartlarda göz, bir görüntüyü retina üzerinde doğru bir şekilde odaklar. . Hastalar, yakını görmekte bir problem yaşamazlarken uzaktaki nesneleri ve çeşitli işaretleri görebilmekte zorluk yaşamaktadırlar.
Dışarıdan göze gelen ışık öncelikle gözün ön kısmında bulunan, şekli kubbeyi andıran kornea tabakası üzerinde kırılır. Korneada ışığın kırılması, gözün görüntüleri odaklamasına yardımcı olur. Ardından göz bebeğinden geçen ışık göz merceğine ulaşır. Bu noktada ışık ikinci kez kırılır. İkinci kez kırılan ışık bu defa retina üzerindeki sarı beneğe düşer. Retinada ışığa duyarlı sinir hücreleri vardır. Sinir hücreleri dışarıdan gelen ışığı beyindeki görme merkezine iletir. Beyindeki görme merkezinde iki gözden gelen görüntüler birleştirilerek tek bir görüntü haline getirilir ve görme olayı gerçekleşir. Bütün bu süreçte yaşanan bir aksaklık görme kusurlarına neden olur.
Miyop, astigmat ve hipermetrop gibi bir göz kırma kusurdur. Miyopide diğer göz kırma kusurlarında olduğu gibi görüntü retina üzerinde doğru bir şekilde odaklanamaz. Dışarıdan gelen görüntü retinanın üzerine düşmek yerine retinanın önündeki ışığa duyarlı alana düşer. Görüntünün retinanın üzerine değil de retina önünde oluşmasına bağlı olarak kırma kusuru olarak da ifade edilen sorun ortaya çıkar. Bu kişilerde görüntü bulanıklaşır ve gözde net bir görüntü elde edilemez. Bunların yanı sıra nadiren de olsa yüksek miyopi ve dejeneratif miyopi gibi miyopun farklı çeşitleri de görülebilir.
Kalıtsal geçişli yüksek miyop derecelerine sahip göz kusuru yüksek miyopi olarak ifade edilir. Yüksek miyop, göz küresinin olması gerekenden daha fazla büyüdüğü ve korneaya doğru uzadığı durumlarda ortaya çıkar. Yüksek miyopisi olan kişilerde ilerleyen dönemlerde katarakt, glokom gibi daha ciddi göz hastalıkları görülebilir. Dejeneratif miyopi ise miyopun çok daha nadir görülen bir çeşididir ve genellikle yaşamın ilk yıllarında ortaya çıkar. İlerleyen dönemlerde retinaya zarar verebilir ve görme kaybına neden olabilir.
Miyop Belirtileri Nelerdir?
Miyop belirtileri, miyopun derecesine göre değişiklik gösterir. Miyop 3 derecenin altındaysa hafif miyopiden, 6 derecenin üzerindeyse ileri miyopiden söz edilebilir. İleri derece miyop olan kişiler uzaktaki nesneleri daha zor görürler.
Miyop derecesi genellikle büyüme çağındaki çocuklarda ve gençlerde artma eğilimi gösterir ve yaş arasında genellikle artış durur. Ancak bazı durumlarda uzun süre bilgisayar veya televizyon ekranına bakmak gibi çevresel faktörlere de bağlı olarak 21 yaşından sonra da artışın devam ettiği görülebilir.
Miyop belirtileri denildiğinde ilk akla gelen uzaktaki nesnelerin ve/veya sembollerin net bir biçimde görülememesidir. Miyop olan kişilerde görülen başlıca belirtiler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Bulanık görme,
- Bakarken gözleri sık sık kısma ihtiyacı,
- Bir şeye bakarken daha fazla odaklanmaya çalışmak ve buna bağlı olarak göz yorgunluğu,
- Baş ağrısı,
- Araç kullanırken görme zorluğu,
- Spor yaparken, uzaktaki bir nesneye bakarken yorgunluk hissi,
- Televizyon ve/veya bilgisayardaki küçük yazıları okurken zorlanma,
- Çocuğun okul notlarının kötü olması, odaklanma problemi ve/veya tahtayı okurken zorlanması,
- Herhangi bir şey okurken göze yakınlaştırma
Bunlar gibi şikâyetler, miyop görme kusuru bulunan kişilerde yaygın olarak rastlanan belirtilerdir.
Ne Zaman Bir Göz Doktoruna Başvurulmalıdır?
Miyop belirtileri başta olmak üzere görüşünüzle alakalı yaşadığınız herhangi bir belirtide bir göz doktoruna mutlaka başvurmalısınız. Özellikle uzaktaki nesneleri ve işaretlere baktığınızda bulanık bir görüşe sahipseniz, bu bulanıklaşma günlük aktivitelerinizi yapmanızı engelliyorsa bir göz doktoruna başvurmanızda fayda vardır.
Göz sağlığı için temel hususlardan biri de düzenli göz doktoru kontrolüdür. Ailesinde miyop olan kişiler;
- 20’li ve 30’lu yaşlarda her beş ila 10 yılda bir,
- 40 ila 54 arasında her iki ila dört yılda bir,
- 55’ten 64’e kadar her bir ila üç yılda bir,
- 65 yaşından sonra her yılda bir
olmak üzere düzenli göz doktoru kontrollerini ihmal etmemelidirler.
Düzenli göz kontrolü çocuklarda miyop ve diğer göz problemlerinin erken teşhisi açısından önemlidir. 6 aylık, 3 yaş ve okul öncesi ile çocuğun okul çağı başlangıcından sonra her iki yılda bir olmak üzere göz doktoru kontrolü önerilmektedir.
Miyoplar Nasıl Görür?
Miyop kusuru bulunan kişilerde yakın nesnelerin daha net uzakta bulunan nesnelerin ise daha bulanık görüldüğü söylenebilir. İleri derecede miyop sorunu bulunan kişilerde uzaktaki nesneler daha bulanık görünür. Ayrıca bu kişiler rahat görebilmek için gözlerini kısma ihtiyacı hissederler.