Bakır Madeninin Çıkarıldığı Yerler

Sert, paslanmaz ve iyi parlatılan bir maden olan krom, kaplamacılık ve çelik yapımında yaygın olarak kullanılır. Türkiye'de yaygın olarak çıkarılan madenlerden biri de kromdur. En zengin krom yatakları; Elazığ'da Guleman (%44), Batı Akdenizde (Fethiye, Marmaris arasında) Dalaman havzası, Kütahya ile Bursa arası ve Eskişehir'in doğusundaki Seyitgazi'de yer alır. Adana'nın kuzeyindeki Aladağ yöresinde de yeni krom yatakları bulunmuştur. Aladağ krom yatakları, Dünyanın en zengin yataklarıdır. Türkiye, krom çıkarımında dünyada 3. sıradadır. Türkiye, çıkardığı kromu büyük ölçüde cevher olarak satmaktadır. Bu nedenle çıkarımını dış taleplere bağlı olarak ayarlanır.

Kükürt[değiştir

Türkiye’de En Çok Çıkarılan Madenler ve Madenlerin Çıkarıldıkları Yerler

Coğrafya TR 19 Mayıs

Maden nedir?: Maden en basit tanımıyla yer kabuğunda bulunan, ekonomik yönden değer taşıyan, mineral ve fosillerdir. Bu madenler doğal bir şekilde, iç veya dış etkenler sebebiyle oluşur. Yer altından çıkarılan madenler tıp alanında, endüstride, sanayide, kimya sektöründe ve daha birçok alanda kullanılmaktadır. Ülkemizde en çok bor, linyit, krom, demir, bakır ve alüminyum gibi madenler çıkarılmaktadır. Türkiye’de yapılan çalışmalar, çok eski çağlardan bu yana maden yatakları yönünden zengin topraklara sahip olduğumuzu göstermektedir.

Türkiye’de çıkarılan madenler

Manganez: Demir madeninin içinde bulunan kükürt maddesinin yok edilmesi ve eldeki demirin, çelik olarak kullanılması amacıyla çıkarılır. Ereğli ve Borçka en çok çıkarıldıkları yerlerdir.
Demir: Modern sanayinin ana metali demirdir. Kullanım alanı oldukça geniştir. Çıkarıldığı yerler: Divriği –Gürün (Sivas), Hekimhan-Hasan çelebi (Malatya), Çam dağı (Sakarya) , Edremit-Havran-Eymir-Ayvalık-Ayazmant (Balıkesir), Torbalı(İzmir), Simav- (Kütahya), Kırıkhan-Payas(Hatay), Bingöl, Kahramanmaraş, Düzce, Kayseri. Doğu Anadolu Bölgesi demir madeni bakımından Türkiye’de ilk sıra gelmektedir. İşlendiği yer: Karabük, Ereğli, İskenderun demir çelik fabrikaları.
Tuz: Türkiye tuz yatakları bakımından son derece zengindir. Kaya tuzu yatakları üçüncü jeolojik zamanda, kapalı göl havzalarında suların buharlaşması ile oluşmuştur. Son yıllarda tuz üretimimiz üç kat artmıştır. Türkiye’deki tuz üretiminin çoğu, Tuz Gölü ile İzmir Çamaltı tuzlasından sağlanır. Kaya tuzu yatakları, Çankırı, Kars, Iğdır ve Nevşehir çevresinde bulunmaktadır.
Bakır: Bakır madeni yatakları genellikle çinko ve kurşun yataklarıyla birlikte bulunur. Elektrik ve elektronik sanayisinde kullanılır. Bakır mutfak eşya yapımına kullanılır. Çıkarıldığı yerler: Murgul(Artvin), Küre(Kastamonu), Ergani–Maden (Elazığ), Çayeli (Rize), İşlendiği yerler: Maden Ergani bakır işletmeleri, Murgul bakır işletmeleri, Samsun Karadeniz bakır işletmeleri.
Krom: Çok sağlam ve cila tutan bir maden olduğu için madeni eşya üretiminde sıkça kullanılmaktadır. Ayrıca paslanmayan ve dış ticarette en çok satışı olan madendir. Madeni eşya yapımı dışında çelik ürün üretiminde de kullanılır. Guleman, Milas, Fethiye, Dalaman, Denizli, Bursa, Aladağ’da çıkarılır ancak çıkarıldıkları yerde işlenmez. İşlenmek için Antalya ve Elazığ’da bulunan ferrokrom tesislerine ulaştırılır.
Boksit: Çok sık alanlarda kullanılan alüminyumun hammaddesi olan boksit, çok hafif bir madde olduğu için ev eşyası, otomobil ve hatta uçak yapımında da kullanılır. Seydişehir, Saimbeyli, Milas ve Akseki’de çıkarılmaktadır.
Bor Mineralleri: Çeşitli birçok işleve sahip olan bor mineralleri, sanayide sayısız alanda kullanılır. Jet ve roketlerin yakıtlarında, deterjan üretiminde, elyaf ve kâğıt sanayilerinde tercih edilmektedir. Türkiye bor rezervleri açısından, dünya üzerinde oldukça önemli bir yere sahiptir. Balıkesir’de birçok yerde, Bursa’da, Seyitgazi’de çıkarılan bor minerallerinin üretim miktarı, ithalattaki talebe bağlıdır.
Mermer: Afyon ismi ile bütünlemiş olan mermer genel olarak yapılarda kullanılan bir malzemedir. En çok Afyon bölgesinde çıkarılsa da aynı zamanda; Bilecik, Gemlik ve Bandırma’da da çıkarılır.
Volfram: Uzay ve savaş ürünleri alanında sınırlı olarak kullanıldığı gibi bol miktarda da boya, elektrik sanayilerinde kullanılan çok kıymetli bir madendir. Türkiye’de yalnızca Bursa, Elazığ ve Malatya’da çıkarılmaktadır.
Antimon: Genelde askeri malzeme yapımlarında kullanılır ve sık olarak cephane ve batarya üretiminde kullanıma uygundur. Hazırlanması için kurşunla karıştırılması gerekir. Kütahya’da Simav ve Gediz’de, Ankara’da, Bilecik’te, İzmir’de çıkarılır.
Kükürt: Yapay gübre, tarım ilacı, oto lastiği, kağıt ve patlayıcı madde yapımında kullanılır.Kükürdün bağcılıkta önemli bir yeri vardır. Asmaların ve sebzelerin yapraklarında üreyen bakteriler kükürtlü bileşiklerle yok edilir.
Çıkarıldığı yerler: Keçiborlu (Isparta), Sarayköy (Denizli), Simav (Kütahya). İşlendiği yerler: Keçiborlu kükürt işlemeleri.
Cıva: Madenler arasında doğada bulunan ve sıvı halde olan tek maden cıvadır. Tıp alanında, fotoğrafçılıkta, termometre üretiminde sık olarak kullanılır. İzmir’de Ödemiş ve Karaburun’da Konya’da, Niğde’de, Balıkesir’de çıkarılmaktadır.
Zımpara Taşı: Mercek olarak kullanılan malzemelerin parlatılmasında, çıkarılan taşları ve madenleri cilalama aşamalarında sıkça kullanılan bir maddedir. Ayrıca çimento yapımında da kullanılmaktadır. Zımpara taşı; İzmir, Denizli, Manisa, Aydın ve Antalya’da çıkarılır.
Fosfat: Çoğunlukla yapay gübre elde etmek amacıyla kullanılan madde; Mardin’de Mazıdağı’nda ve Kilis’te çıkarılmaktadır. Çıkarılan maden yine Mazıdağı fosfat işleme tesisinde işlenerek; buradan sanayi alanına ulaştırılmaktadır.
Uranyum: Türkiye’de yalnızca Aydın ve Giresun’da çıkarılır.
Çinko ve Kurşun: Bu iki maddenin madeni yatakları genelde aynı konumdadır. Rize’de, Artvin’de, İzmir’de ve Kayseri’de çıkartılırlar.

Bir madenin işletilebilmesi için neler gereklidir?

* Madenin rezervi yani maden yatağındaki tahmini mineral miktarı bol olmalıdır.
* Tenörü, yani cevher içindeki saf maden oranı yüksek olmalıdır.
* Sermaye ve kredi imkânları olmalı.
* Çıkarım maliyeti az olmalıdır.
* İşletilmeye sürekli açık olmalıdır.
* Teknoloji ve teknik donanım yeterli olmalıdır.
* Yeryüzüne ve anayollara yakın olmalıdır.
* Madenin kullanım alanı geniş olmalıdır.
* Pazarlama olanakları fazla olmalıdır.
* Taşıma maliyeti az olmalıdır.

Bunu Paylaşabilirsiniz.

nest...

185631 185632 185633 185634 185635