Bu Gece De Uyku Yok Size

16-20. ay arasında bebeğinizin uyku düzeni nasıl olmalı? Uyku Eğitimi için uygun bir zaman mı? Sağlıklı uyku alışkanlıkları kazandırmak konusunda neler yapabilirsiniz? Bu dönemin zorlukları nelerdir?

UYKU MİKTARI

16-20 aylık olan bebeğinizin halen gece uyku miktarı 10-12 saat arasında değişir. Bu dönemde bazı bebekler halen 2 gündüz uykusuna ihtiyaç duyarken, bir çoğu tek gündüz uykusuna geçmiştir. Eğer bebeğiniz halen 2 uyku uyuyor, akşam uykusuna en geç 21.00 civarında geçiyorsa ve gece en az 10 saat kesintisiz uyuyorsa bunda yanlış ya da düzeltilmesi gereken bir durum olmadığını bilmenizi isterim.

Her bebek farklıdır ve her bebeğin ihtiyacı olan uyku miktarı aynı ay grubunda olan diğer bir bebeğe göre farklılık gösterir. Bu dönemde bir bebek gündüz 3 saat blok bir uyku uyurken,bir diğeri 2 saat uyuyabilir ve bu uyku süresi ona yeterli gelebilir.

Genel olarak bu dönemde bebekler yaklaşık olarak 2-3 saat gündüz uykusuna ihtiyaç duyarlar.

UYANIKLIK SÜRELERİ

Bu dönemde bir bebeğin gündüz iki uyku arasında uyanık kalabilecekleri süre yaklaşık olarak 4,5-6 saattir. 16 aylık bir bebek yaklaşık olarak 4,5 saat uyanık kalabilirken, 20 aylık bir bebekte bu süre 6 saate çıkabilir.

Bebeğinizin gününü planlarken robotik düzenlemelerden kaçınmanızı ve bebeğinizin size vereceği uyku işaretlerini takip etmenizi öneririm.

Ancak yaklaşık olarak bebeğinizin sabah aynı saatlerde güne başlaması, yaklaşık olarak aynı saatlerde gündüz uykularına  ve akşam uykusuna yatması biyolojik ritminin oluşmasına katkı sağlayacaktır. Biyolojik ritmin uyumlu çalışmasının da uykulara önemli yararları olacaktır.

DÖNEMİN ZORLUKLARI

Gün geçtikçe büyüyen bebeğiniz gelişimsel olarak da her geçen gün yeni beceriler elde etmeye devam eder. Bu dönemin en zorlayıcı yanlarından biri farkındalığı artan bebeğinizin uykulara direnmeye başlamasıdır. Uykuya direnme daha çok gündüz uykularında kendini hissettirmeye başlar. Ayrıca yine genel olarak 18. ay itibari ile bebeğiniz sınırlarını keşfetmeye başlar. Duyguları çok hızlı değişen bebeğiniz bir an gülerken bir anda ağlama krizlerine girebilir. “Hayır” ise en sevdikleri sözcüktür 🙂 Bu her ne kadar sağlıklı gelişimin bir parçası olsa da tabi ki aileler için yorucu bir dönemdir.

18. ayda yaşanan Uyku Gerilemesi de yine bu dönemin zorlayıcı konularından biridir. Dünyası büyüyen, algıları genişleyen bebeğiniz uyku sorunları yaşayabilir.

NELER YAPABİLİRSİNİZ?

Öncelikle bu durumun geçici olduğunu bilin ve rahatlamaya çalışın. Rutininizi bozmayın, tutarlı davranmaya devam edin. Basit denklemlere geri dönün. Çok huzursuz olan bebeğinizin karnı aç veya çok uykusu olabilir mi diye kendinize sorun. Çok uykusu olan bir bebeğin dikkatini çekerek sakinleştirmektense onu bir an önce uyutmaya çalışın. Bebeğinizle iletişim kurarken basit ve kısa cümleler kurmaya çalışın. ( Uyku zamanı, şimdi uyuyacağız gibi..) Ve kısa dönem sorunları için uzun dönemde çözülebilecek yeni alışkanlıklar yaratmamaya çalışın. Kendi kendine uyumayı bilen bebeğinizi emzirerek uyutmak, kucakta uyutmak gibi…

İPUÇLARI

• Uyku Öncesi Rutin: Eğer bebeğinizin bir uyku öncesi rutini yok ise hemen yaşına uygun şekilde bir uyku öncesi rutin oluşturmanızı öneririm. Uyku öncesi rutinler, bebeğinizin uykulardan önce sakinleşmesi, uykuya hazırlanması ve uykuyu tanıması için çok önemlidir. Bu dönemde banyo (eğer bebeğinizi rahatlatıyorsa) emzirme veya süt, alt değiştirme, kitap okuma bebeğinizi uyku öncesinde sakinleştirecek ve uykuya hazırlayacaktır. Özellikle 18. aydan sonra bebeğinizi uyutmadan 5 dakika önce bebeğinize bunu basit cümleler kurarak haber verin.
• Beslenme Düzeni: Gündüz yeterli beslenen bebekler, geceleri daha az beslenmeye ihtiyaç duyarlar. Sağlıklı bir gelişime sahip olan bebekler, eğer doktoru farklı bir şey tavsiye etmiyorsa, gece beslenmeye ihtiyaçları yoktur. Hatta gece beslenmesi bu dönemden sonra gündüz beslenmesini de sekteye uğratacağından, gece beslenen bebekler gündüz yemek yeme konusunda çok istekli olmayabilirler.
• Sağlıklı Uyku Ortamı: Uykunun kalitesi ve verimliliği ile oda koşulları arasında önemli bağlantılar bulunur. Bebeğinizin odasının temiz ve havalandırılmış olması çok önemlidir. Bebekler de aslında biz yetişkinler gibi serin ortamlarda çok daha iyi uyurlar. Oda sıcaklığının 21-22 C olması ideal bir ısıdır. Ayrıca gündüz uykularında bebeğinizin yattığı odanın olabildiğince karanlık olması uykunun kalitesini etkileyecektir. Ayrıca yine bebeğinizin odasının onu uyaracak olan süsleme ve oyuncaklardan arındırılarak olabildiğince sade olarak dekore edilmesi de yine uykulara yansıyacaktır. Burada bebeğinizin odasının sağlıklı bir uyku ortamına sahip olup olmadığını anlayabilmeniz için kendinize şu soruyu sormanızı öneriyorum: Bebeğinizin odasına girdiğinizde bu oda sizi rahatlatıyor mu? Siz olsanız bu odada huzurlu bir şekilde uyuyabilir miydiniz? Yoksa bu oda çok fazla dikkat çekici ve uyarıcı detay mı içeriyor? Bu sorular size bebeğinizin odasının sağlıklı bir uyku ortamına sahip olup olmadığı konusunda gerekli ipuçlarını sağlayacaktır. Bu dönemde ebeveynler bebeklerini büyük yatağa ya da montessori tarzı yataklara geçirmek isterler. Oysa ki Amerikan Pediatri Akademisi çocukların en az 2,5-3 yaşına kadar korumalı bir yatakta yatmalarını önerir.
• Bağımsız Uyuma Becerisi: Eğer bu aylara kadar bebeğiniz uykuyu sadece memede/kucakta/sallanarak vb. gibi desteklerle yapmaya alıştıysa, uyku döngüleri sırasında hafif uykuya geçtiğinde de ne şekilde uykuya daldıysa aynı koşulu ( meme/kucak/sallama/el tutma vb) sizden bekleyecek ve bu şekilde uykuya geri dönmeye çalışacaktır. Eğer siz de böyle bir durum yaşıyorsanız, bu alışkanlığı bebeğinize unutturarak yerine yeni bir düzen oturtmak için çalışmalara başlayabilirsiniz. Bu konuda uygulayabileceğiniz bir çok farklı yöntem bulunur. Siz kendi aile dinamiklerinize ve bebeğinizin mizacına en uygun olan yöntemi kullanabilirsiniz. Bu konu oldukça detaylı bir konu olduğundan dolayı, bunun ayrıntılarına sadece özel danışmanlıklarda girebiliyoruz. Ama hem internetten hem de bir çok kitaptan dünyada uygulanan uyku eğitimi yöntemlerinin ayrıntılarına ulaşmanız mümkündür. Genellikle gece uykularında yeni bir düzen kurmak 2-3 hafta sürerken, gündüz uykularının düzene girmesi bazen 6 haftayı bulabiliyor. Burada ebeveynlere düşen görev sabırla ve tutarlılıkla bebeklerine yaşlarına uygun bir program oluşturmak ve uykunun herhangi bir destek olmadan, gözlerini yataklarında kapatarak da olabileceğini bebeklerine göstermektir.

Sevgilerimle,
Güliz G. Özsaruhan
0-3 Yaş Bebek Uyku Danışmanı