Burçak Tohumu Faydaları

Burçak tohumu genellikle kaba bir yem olarak bilinir. Ancak oldukça sağlıklı ve faydalı bir tohum olarak kullanılır.

Burçak Tohumunun Özellikleri Nelerdir?

Burçak tohumunu diğer tohumlardan ayıran birçok özellik vardır. Burçak tohumunun özellikleri şu şekilde sıralanmaktadır;

• Tohumunda yaklaşık olarak % 22 oranında protein bulunur.
• Kuru otunda da bu oran % 15 e kadar çıkar.
• Hayvanlar için de besleyici bir yem olarak kullanılır.
• Hem yazın hem de kışın tüketilir.

Burçak Tohumunun Faydaları Nelerdir?

Burçak tohumunun yararları insan sağlığı için sayılamayacak kadar fazladır;

• İdrarı söktürücü bir etkisi vardır.
• Bünyesi çok zayıf olanlar için bünyeyi toparlayıcı bir etkisi bulunur.
• Ciğer ve dalak tıkanıklığı hastaları için önerilir.
• Yeni doğum yapmış anneler için süt yapımında kullanılır.
• Ciğeri besler ve temizler.

Yukarıda sıralanan her bir fayda bu alanda öne çıkmış olan faydalardır. Ancak bunlar dışında birçok faydalı yana sahiptir.

İlginizi Çekebilir: Hayıt Tohumunun Özellikleri, Faydaları, Kullanımı, Tüketimi

Burçak Tohumunun Zararları Nelerdir?

Burçak tohumu faydalı olması ile bilinen bir tohumdur. Ancak aşırıya kaçılacak şekilde alınırsa bir takım zararları da ortaya çıkabilir. Burçak tohumunun zararları arasında şunlar yer alır;

• Aşırı tüketilmesi halinde gaza neden olur.
• Şişkinlik hissini yaratır.
• Kişide halsizliğe yol açar.

Bunlar dışında herhangi bir zararlı etkisi bulunmaz. Burada sadece yenilecek olan miktara dikkat edilmesinde yarar vardır. Eğer miktar aşırıya kaçılacak şekilde tüketilirse bu durumda kişide bir takım zararlı etkiler ortaya çıkabilir. Ancak bu etkiler kalıcı bir hasara yol açmaz.

Burçak Tohumu Ne İşe Yarar?

Burçak tohumu özellikle bağırsakları temizlemede ön plana çıkar. Bunun yanı sıra tüm iç organlar üzerinde olumlu bir etkisi vardır. İç organları koruyan bir kalkan görevini üstlenir. Güçlü bir etkisi olduğu için kişi düzenli alırsa eğer soğuk algınlığı olma durumu da en aza iner. Bazı ilaçlarla birlikte alınmasında da sakınca yoktur.

Burçak Tohumu Nasıl Kullanılır?

Burçak tohumu kullanımı için hem un hem de lapa olarak tüketilmesi ön plana çıkar. Özellikle un olarak tüketilirse eğer birçok şeyin içinde kullanımı olur. Un olarak birçok yemeğe de katılabilir. Ancak lapa olarak tüketildiği zaman tadında bir değişme yaşanabilir. Fakat tadı kötü bir lezzete dönüşmez. Ayrıca tohumları doğrudan çay olarak da kaynatıp içmek mümkün. Ancak ham olarak alınıp yenilmesi tavsiye edilmez.

İlginizi Çekebilir: Dereotu Tohumunun Özellikleri, Faydaları, Kullanımı, Tüketimi

Burçak Tohumu Nasıl Tüketilir?

Burçak tohumunu tüketmek için belli başlı bir tüketim şekli ortaya konmaz. Burçak tohumu tüketimi için genel olarak akşamları tercih edilir. Akşamları aç karnına alınırsa eğer iştahı açıcı bir görevi üstlenir. Üstelik kişide mevcut olan uyuşukluk hissini de anında ortadan kaldırır. Buna ek olarak kişinin daha rahat bir uyku çekmesi için de akşamları alınması tercih edilir. Hem yemekten önce hem de sonrasında alınmasında herhangi bir sakınca yoktur. Sadece miktar olarak dikkat edilmelidir.

Burçak Tohumunun Besin Değeri Nedir?

Burçak tohumunun besin değerleri oldukça fazladır. Besin değer aşanında protein, demir, bakır, potasyum, fosfor, klor ve birçok mineral bulunur. Bunların her biri bir insan vücudu için de gereksinim duyulan değerlerdir. Bu besin değerlerine tek bir anda burçak tohumu ile sahip olmak mümkündür. Bunun için tek yapılması gereken şey günlük belli miktarlar eşliğinde alınıp tüketilmesidir. Özellikle sağlıklı bir gelişime sahip olmak adına burçak tohumu öne çıkar. Özellikle bunun için bir uzmandan da yardım alınabilir. Ancak uzmanlar tarafından da tercih edilen bir tohum çeşididir.

Burçak Tohumunun Yan Etkileri Var Mı?

Burçak tohumu çok fazla yan etki barındırmaz. Sadece belli başlı durumlar için bir takım yan etkiler ortaya çıkabilir. Burçak tohumunun yan etkileri arasında baş dönmesi, midede şişkinlik ve bulantı gibi şeyler yer alır. Ancak bunlar da insan sağlığını olumsuz şekilde etkilemez. Sadece bünyesi zayıf olan bireylerde bu tür durumlar karşınıza çıkar. Bunun dışında herkesin böyle bir durum ile karşılaşması söz konusu olmaz. Ayrıca burçağa karşı alerjisi olanlar da vardır. Eğer alerjik bir durum varsa bunun sonucunda kullanılmaması tavsiye edilir. Böyle bir durum söz konusu değilse eğer kullanımında herhangi bir sakınca yoktur. Oldukça sağlıklı ve faydalı bir tohum türüdür.

İlginizi Çekebilir: Kenevir Tohumunun Özellikleri, Faydaları, Kullanımı, Tüketimi

Burçak botanik yönden fiğ cinsine bağlı, genellikle tanesi için yetiştirilen ve tek yıllık bir yem bitkisidir. Ülkemizde çok eski zamanlardan beri yetiştirilen bitkidir. Ülkemizin her bölgesinde rahatlıkla yetiştirilebilmektedir. Fakat yetiştiriciliği ve hasadı zor, verimi düşük olduğundan geniş alanlarda üretimi yapılmamaktadır. Burçak bitkisi daha çok Ege, İç Anadolu ve Güney Doğu Anadolu Bölgelerinde yetiştirilmektedir.

Burçak çoğunlukla tohumu için yetiştirilmektedir. Kaba yem olarak kullanım alanı daha azdır. Tohumlarında yaklaşık %22, kuru otunda %15 oranında ham protein içermektedir. Bu nedenle hayvanlar için besleyici bir yem bitkisidir.

Burçak bitkisi tek yıllık bir bitki olup başıca bitkisel özellikleri şunlardır:

Burçak bitkisinin kökleri ince yapılı olup fazla dallanma görülmektedir. Kökler toprağın fazla derinlerine inmez.

Burçak bitkisi genellikle kısa boyludur. Gelişimi dik veya yarı diktir. Yetiştiriciliği kıraç şartlarda yapılıyorsa 50–60 cm boylanabilmektedir. Bitki genellikle tamamen tüysüzdür. Fakat bazı türleri seyrek tüylüdür.

Burçak yaprakları karşılıklı bileşik yapıdadır ve sayıları 8–15 çift arasında değişmektedir. Yaprakları 5–15 cm uzunluğundadır. Burçaktaki kulakçıklar yarım ay şeklinde, kenarları dişli ve sayıları fiğ türlerinden daha fazladır. Yaprakçıklar 10–20 mm uzunluğunda ve 1,5 mm genişliğindedir.

Burçak çiçekleri seyrek salkım yapısındadır. Bitkide her yaprağın koltuğunda 1–4 çiçek bulunmaktadır. Burçak oldukça küçük çiçeklere sahiptir. Çiçek taç yaprakları krem rengindedir.

Burçak meyvesi belirgin şekilde boğumlu bir fasulyeye benzemektedir. Meyve içerisinde 2–4 adet tohum bulunur. Tohumların bulunduğu yerler şişkin görünümde ve inci dizisini andırmaktadır.

Burçak tohumları yuvarlak veya köşeli olup 3,5–5,5 mm çapındadır. Burçak tohumları kahverengi-kırmızı renklidir.

Burçak çiçeği, meyve ve tohumları

Burçak iklim isteği bakımından fazla seçici değildir. Ülkemizde yüksek rakımlı bölgeler hariç hemen her bölgede yetiştirilebilmektedir. Burçak Akdeniz ikliminin tipik bir bitkisidir. Kurak iklim şartlarına çok dayanıklıdır. Soğuk havalara karşı dayanıklıdır. Kış döneminde -6 °C’ye kadar olan donlara dayanabilmektedir. Fakat -8°C’de donmaktadır.

Burçak bitkisi toprak istekleri bakımından çok seçici değildir. Hafif topraklardan ağır topraklara kadar hemen her toprakta yetişebilmektedir. Burçak yetiştiriciliğinde toprağının kireçli olmasına dikkat edilmelidir.

Toprak hazırlığı ve ekim

Burçak yetiştiriciliğinde bir defa toprak işlemesi yapmak yeterli gelmektedir. Toprak sonbaharda derin olarak işlenmeli ve ilkbaharda hafif bir şekilde kabartılmalıdır.

Toprak işlemesi sonrasında burçak ekimi yapılmalıdır. Ekim öncesi bakteri aşılaması yapılmalıdır. Burçak köklerinde rhizobium bakterileri yeterli miktarda varsa aşılamaya gerek yoktur. Burçakta yapılacak bakteri aşılamasında her kg tohum için 1 kg bakteri kültürü kullanılmalıdır. Aşılanacak tohumlar gölge bir yerde şekerli suyla ıslatılır ve bakteri kültürü ile karıştırılır. Aşılanmış ıslak tohumlar kurumadan tarlaya ekilir.

Ekim öncesi hastalıklara karşı tohum ilaçlaması yapılmalıdır. Ekilecek burçak tohumu az ise ilaçlamada bidonlar kullanılmalıdır. İlaçlamada her 10 kg ürün için 5 gram ilaç kullanılmalıdır. Tohum ve ilaç birlikte bidonlara doldurulur ve bidon 4–5 dakika çevrilerek ilacın tohuma iyice karışması sağlanır. Daha fazla miktarda tohum kullanılacak ise, ilaçlanacak tohum 1 ton civarında düz bir yere ince bir tabaka halinde serilir. Kullanılacak ilaç tohum üzerine eşit bir şekilde serpilir. Daha sonra iki kişi kürekle karşılıklı olarak yerde serili ürünün tohumunu aktararak ilacın tohumla iyice karışmasını sağlamalıdır. Yapılacak bu ilaçlama rüzgarsız bir havada ve açık bir yerde yapılmalıdır.

Burçak ekimi serpme ekim veya mibzerle yapılmalıdır.

Serpme ekimde burçak tohumları elle veya gübre dağıtma makineleri ile yapılır. Bu yöntem sık ekim isteniyorsa veya makinelerin çalışmadığı dik yamaçlarda uygulanır. Ülkemizde burçak bitkisi genellikle yamaç arazilerde yetiştirildiği için bu yöntem yaygın olarak kullanılmaktadır. Serpme ekim kuru ot için yapılıyorsa dekara 12–15 kg tohum, tane için ise 10–12 kg tohum kullanılmalıdır. Serpme ekimin dekara atılacak tohum miktarının fazla olması, tohumun yaşama alanı büyüklüğünün farklı olması, tohum derinliğinin farklı olması, tohum çıkış tarihlerinin farklı olması, bitki olgunlaşma zamanlarının farklı olması ve verimin düşük olması gibi dezavantajları bulunmaktadır.

Mibzerle burçak ekiminde sıra aralığı 20 cm olacak şekilde makine ayarlanmalıdır. Birim alana 8–10 kg/da tohum kullanılmalıdır. Ekim derinliği 4–6 cm olmalıdır. Mibzerle ekimde tohum çıkışlarının aynı zamanda olması, bir bitki için en uygun yaşama alanının sağlanması, bakım işlerinin kolayca yapılması, ekim derinliğinin aynı olması ve olgunlaşma zamanının aynı olması gibi avantajları bulunmaktadır.

Bakım

Burçak bitkisinin en önemli bakım işlemleri gübreleme ve sulamadır.

Sulama: Ülkemizde burçak, yeterli yağış alan bölgelerde sulamadan yapılabilir. Fakat iyi bir verim alabilmek amacıyla uygun zamanda ve uygun miktarda sulama yapılmalıdır. Burçak sulamasında asıl amaç verilecek suyun, bitkinin etkili kök derinliğinde tarla kapasitesine getirilmesidir. Etkili kök bölge derinliği ise bitkinin topraktaki suyun % 80'ini alabildiği derinliktir. Burçağın köklerinin inebildiği ve topraktaki kullanılabilir suyu alabildiği alan çok önemlidir. Bu alanda nem azalması olursa bitkide çeşitli sorunlar ortaya çıkarmaktadır. Sulama yaparken tüm bu koşullar göz önünde bulundurularak sulama sayısı ve verilecek su miktarı belirlenmelidir.

Gübreleme: Burçak bitkisine verilecek gübreler yapılacak toprak analizlerine göre belirlenmelidir. Burçakta ekim öncesi 6–7 kg/da saf fosfor uygulaması yapılmalıdır. Çıkış sonrası ise bitkilerin daha iyi ve hızlı gelişmesini sağlamak için dekara 2–3 kg amonyum sülfat gübresi uygulanmalıdır.

Hasat ve Muhafaza

Ülkemizde burçak yetiştiriciliği genellikle tanesi için yapılır. Bazı bölgelerde de ot amacıyla yetiştiricilik yapılmaktadır. Tane ve ot amacıyla yapılan burçak yetiştiricilinde hasat zamanları birbirinden farklıdır.

Tane amacıyla yapılan burçak yetiştiriciliğinde hasat, bitkilerin sarardığı ve alt baklaların kuruduğu dönemde yapılmalıdır. Daha sonra hasat edilen burçak bitkileri kurutulmalı ve harman makineleri ile harman edilmelidir.

Ot için burçak yetiştiriciliğinde hasat elle yapılır. Çünkü burçak bitkisi fazla boylanmaz. Bu nedenle burçak hasadı çok güçtür. Yeşil ot elde etmek amacıyla burçak hasadı %25 çiçeklenme döneminde yapılır. Kuru ot veya silaj için yapılacak hasat ilk baklaların tam dane doldurma dönemine kadar yapılabilir. Hasadın geciktirilmesi bitkide kalite kaybına ve biçim güçlüğüne neden olmaktadır. Burçak bitkisi susuz şartlarda yetiştirildiğinde dekardan – kg yeşil ot alınmaktadır. Kurutma sonucu bu rakam yaklaşık – kg kuru ota denk gelmektedir.

Burçak bitkisi tarlada veya iklimi yağışlı bölgelerde, sehpalarda kurutulmalıdır. Hasat edilen burçak bitkisi tarlada 1 gün kurumaya bırakılır. Daha sonra akrobat tırmıklarla namlu haline getirilerek kurumasına devam etmesi sağlanır. Burçak otunda kurutmaya dikkat etmek gerekir. Fazla kurutma yapılırsa yaprak kaybı fazla olur. Kurutma az yapılırsa kızışma, çürüme ve küflenmeler meydana gelir. Ülkemizde makineli hasada uygun, bakanlıkça tescil edilmiş bir burçak çeşidi bulunmamaktadır. Bu nedenle makine ile balyası yapılmamaktadır. Balyalama geleneksel yöntemlerle yapılmaktadır. Balya haline getirilen otlar yonca bitkisine benzer şekilde ürünü koruyacak, yeterli büyüklükte, özellikle yağmur almayacak ve gerekli güvenlik tedbirleri alınmış depolarda düzgün bir şekilde istiflenerek muhafaza edilmelidir.

Burçak (Lathyrus) Faydaları Ve Zararları

Burçak (lathyrus) : Baklagillerden; taneleri hayvan yemi olarak kullanılan bir bitkidir. Taneleri mercimeğe benzer.

Burçağın Faydaları

İdrar söktürücüdür. Kalbi güçlendirir ve kalp hastalıklarına karşı korur. Taneleri isilik ve mayasıla iyi gelir. Unundan yapılan helva zayıf vücutlara kuvvet verir. Cinsel gücü arttırır. Mafsal rahatsızlıklarında dizlerdeki ağrı ve şişlikte, basurda, hazımsızlıkta, faydalıdır, vücutta yaşanan pıhtılaşmış kanları eritir.
 

Burçak Merhemi

Burçak Tohumu kurutulup toz haline getirildikten sonra çeşitli ilaçların yapımında, burçak bitkisi de hayvan yemi olarak kullanılmaktadır. Aynı zamanda, lapası ve unu elde edilip tedavi için kullanılabilmektedir. Burçak unu sirke ile karıştırılıp içilirse idrarı söktürür. Lapa haline getirilip kırıkların üzerine sarılırsa iyileşmesini kolaylaştırır. Ezik ve çürükler için de faydalıdır. Tohumlarının fazla miktarda ya da uzun süre kullanılması çeşitli rahatsızlıklara yol açabilir.
 

Burçak Lapasının Faydaları

Burçak lapası yapılıp sert urlara topikal olarak uygulandığı zaman iyileştirici özelliktedir. Sırt ağrılarını iyi gelmektedir. Yine burçak lapası kırılan kemiklerin üzerine uygulandığı zaman iyileştirici niteliktedir. Vücutta var olan lekelerin üzerine konduğu zaman oldukça faydalıdır. Aynı zamanda vücudu ve cildi güzelleştirici etkidedir.
 

Burçak Çayı

Böbrek taşlarını düşürmek için kg suya, 1 bardak burçak konur, 20 dk kaynatılır, 1 günde tüketilir. Alerjik nefes darlığında, alerjik burun akıntıları ve hapşırmada kaynatılan sudan günde 3 bardak tüketilebilir; bu sorununuzu çözecektir. Hazımsızlık durumunda burçak unu kitre ile beraber 3 gr içilebilir. Ülserde sabahları aç karna 1 çay kaşığı burçak unu içilir. 2 ay devam edilir, burçak unu sirke ile içilirse idrarı söktürür.

Buradaki bilgiler bilgi amaçlı olup, sitemiz sorumluluk kabul etmemektedir. Kullanmak istediğiniz bitkisel ürününüzü aile hekiminize danışmadan kesinlikle kullanmayınız!

Görseller