Borçlu ile alacaklıları arasında yapılan borçların yeniden yapılandırılması anlaşması olan konkordato, İcra İflas Kanunu’nunda (“İİK”) “Borçların yeniden yapılandırılması suretiyle, iflasa tabi borçluların iflastan kurtulmasını, alacaklıların da belirli bir tenzilatla veya vadede alacağına kavuşmasını sağlayan ve mahkemenin tasdikiyle taraflar açısından bağlayıcı hale gelen bir anlaşma” olarak tanımlanır ve yasanın maddeleriyle düzenlenmiştir.
Borçlarını, vadesi geldiği hâlde ödeyemeyen bir borçlu, kendisine süre tanınması veya indirim yapılması suretiyle borçlarını ödeyebilmek veya olası bir iflâstan kurtulmak için konkordato talep edebileceği gibi iflâs talep edebilecek durumda olan her alacaklı da, gerekçeli bir dilekçeyle, borçlu hakkında konkordato talebinde bulunabilir.
Konkordato sürecinde, konkordato talep eden borçlunun mal varlıklarına tedbir konularak korunması, borçlu hakkındaki icra takiplerinin durdurulması ve borçlunun tehditlere maruz kalmadan işlerini rahatça yürüterek konkordato projesine uygun şekilde ödemelerini gerçekleştirmesinin sağlanması amaçlanır.
Konkordato, taraf olmayan veya itiraz eden alacaklıları da bağlayan bir anlaşma olduğu için konkordatonun kabulünde alacaklıların sayısı ve alacak tutarları olarak iki ayrı bazda çoğunluk aranır. Buna göre alacaklıların en az yarısının konkordatoyu kabul etmesi ve bu kişilerin alacaklarının toplamınında tüm alacakların toplamının üçte ikisinden fazla olması gereklidir.
İflas ertelemenin kötü niyetle kullanılmasının, alacaklıların mağdur edilmesinin önlenmesi amacıyla sayılı tarihli KHK ile birlikte iflas erteleme yolu engellendiği için konkordato gündeme gelmiştir. 28 Şubat tarihinde kabul edilen ve 15 Mart tarihinde resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren sayılı “İcra ve İflas Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”la, yatırım ortamının iyileştirilmesi amacıyla “İflas Erteleme” yolu kapatıldı ve “Konkordato ile Sermaye Şirketleri ve Kooperatiflerin Uzlaşma Yoluyla Yeniden Yapılandırılması” na ilişkin değişiklik yapıldı.
Yeni düzenlemeyle getirilen en büyük değişiklikler arasında tacir olmayanların da konkordato talep edebilmesi, mahkemenin geçici mühlet kararıyla gerekli tedbirlerin alınmasını sağlaması ve alacaklılar kurulu oluşturularak alacaklıların konkordatonun tasdiklenmesinde, karar alma, raporlama ve denetlemede daha etkin rol almalarının sağlanması bulunuyor.
Son aylarda yaşanan ekonomik gelişmeler karşısında borçlarını çevirmede güçlük yaşayan şirketlerin, sayılı kanunla getirilen yeni yasal düzenlemeler çerçevesinde konkordato ilan etme yoluna gittikleri ve bunların sayılarının hızla arttığı gözleniyor. Keskinoğlu Şirketler Grubu, Ankara İnşaat, Makro Market Zincirleri, Hotiç ve Yeşil Kundra gibi büyük firmalar son aylarda konkordato ilan eden büyük şirketler arasında bulunuyor.
Alacaklılar kurulunda yapılan oylamayla kabul edilen konkordato projesini, mahkemenin tasdik edebilmesi için gereken konkordato şartları:
Konkordato talebinde bulunan borçlunun, borçlarının ne kadarını, ne kadar zamanda ve hangi kaynakları kullanarak ödeyeceğinin detaylı olarak belirtildiği bir projeyi İcra ve İflas Kanunu maddesine göre konkordato süreci içinde mahkemeye sunması gereklidir.
İflas dışı konkordato teklifini alan merciinin, şartların gerçekleşmesi durumunda borçluya vereceği 2 aylık süreye konkordato mühleti denir.
Mahkeme, konkordato projesi ve talep edilen diğer belgelerin de tam olduğunu tespit etmesi halinde, 3 ay süreyle geçici mühlet vererek borçlunun mal varlığının muhafazası için gerekli gördüğü bütün tedbirleri alacaktır. Geçici mühlet azami 5 aya kadar uzatılabilir. Geçici mühlet talebinin kabulü, geçici komiser görevlendirilmesi, geçici mühletin uzatılması ve tedbirlere ilişkin kararlara karşı kanun yoluna başvurulamaz. Geçici mühlet, henüz konkordato tasdik edilmeden konkordatonun hükümlerinden yararlanabilme imkanı sağlamak için getirilmiştir. Bu süre içinde, borçluya karşı takip yapılamaz.
Borçlunun konkordato mühletleri sırasında makheme izni olmaksızın gerçekleştirdiği rehin ve ipotek, gayrimenkul satışı, işletmesine ait tesislerin devri gibi işlemler hükümsüz sayılır.
Mahkeme, konkordato talebini, sunulan belgelere göre değerlendirmesi sonucunda teklif edilen projenin başarıya ulaşmasının olası olduğu yönünde karar vermesi halinde borçluya azami 18 aya kadar uzatılabilecek olan 1 yıl süreli kesin mühlet verir, aksi takdirde gerekli şartların bulunmadığı kanaatiyle konkordato talebini reddeder.
Kesin mühlet süresi içinde oy çokluğu ile karar almak ve mahkeme tarafından atanmış olan konkordato komiserliğinin faaliyetlerini denetlemek üzere bir alacaklılar kurulu oluşturulabilir. Alacaklılar kurulu komiserin mahkemeye gerekçeli rapor sunarak komiserin değiştirilmesini talep seafoodplus.info mühlet tarihinden itibaren rehinle temin edilmemiş her türlü alacağa faiz işlemesi durur.
Geçici ve kesin mühlet süresi içinde borçlu aleyhine, işçi ve nafaka alacakları gibi birinci derece imtiyazlı alacaklar haric olmak üzere, vergi, harç, SGK pirimi dahil hiçbir kamu ve de özel kişi alacakları için takip yapılamaz ve önceden başlatılmış takipler durdurulur. Mahkeme konkordato projesinde düzeltme yapılmasını talep edebilir.
Mahkemenin tasdik ettiği konkordato karar metninde alacaklıların feragat ettikleri alacaklar ve borçlunun ödeme planı yer alır. Mahkeme konkordatonun yerine getirilmesini sağlamak için borçlunun iş ve projeye uygunluk durumunu mahkemeye raporlayacak bir kayyum atayabilir.
Borçlunun kötü niyetli davranışı veya konkordato yükümlülüklerini ihlali nedeniyle mahkeme mühleti kaldırabilir ve bunun sonucunda alacaklılar kararın ilanınından itibaren 10 gün içinde borçlunun iflasını isteyebilirler.
Mahkeme, sunulan konkordato talebinin gerekli şartları sağlaması durumunda, geçici mühlet içinde konkordatonun başarıya ulaşması olasılığını yakından izlemesi için bir veya birkaç geçici konkordato komiseri görevlendirir. Konkordato komiserinin görevleri arasında konkordato projesinin tamamlanmasına yönelik olarak, borçlunun projeye uygun olarak hareket etmesini sağlamak, projenin gidişatı ile ilgili raporlar hazırlayarak alacaklıların ve mahkemenin borçlunun faaliyetlerini denetleyebilmelerine yardımcı olmak, alacaklıları toplantıya çağırmak ve alacaklıların yapacağı oylama sonuçları ile ilgili tutanak tutmaktır.
Yasaya göre konkordato 4 şekilde yapılabilir;
İflasa tabi olan ve olmayan kişiler için uygulanabilen, adi konkordatoda borçlunun iflasının önlenmesi amacıyla, tenzilat konkordatosu veya vade konkordatosu olarak ya da her ikisi birden yapılır. Tenzilat konkordatosunda alacaklılar, alacaklarının bir bölümünden feragat ederlerken, vade konkordatosunda borçların ödenmesi bir süre için ertelenebilir veya taksite bağlanır. Borçlu veya alacaklılar gerekçeli bir dilekçeyle mahkemeye konkordato talebinde bulunurlar.
İflas halinde olan borçlular için uygulanır. İflas idaresine verilen konkordato teklifi, iflas idaresince alacaklılara bildirilir. Konkordato mühleti veya komiser atanması söz konusu olmaz. Konkordato teklifinin tasdik edilmesi sonucunda iflas kaldırılır ve konkordato yürürlüğe girer ve devamında adi konkordato hükümleri uygulanır.
Bu durumda borçlu mal varlığının üzerindeki tasarruf ve devir yetkislerini alacaklılara devreder. Alacaklılar mal varlığını tasfiye ederek alacaklarını tahsil eder. İcra mahkemesi seçilen tasfiye memurlarını onayladıktan sonra tasarruf yetkisi alacaklılara ve tasfiye memurlarına geçer ve adi konkordato hükümleri uygulanır.
Borçlunun, alacaklılarıyla borçların yeniden yapılandırılması konusunda uzlaşmaya varmasıdır. Bu konkordato çeşidi borçlar hukuku hükümlerine tabidir.
Adi konkordatonun bir türü olan iflas içi konkordato yasaya göre sadece mahkeme tarafından iflasına karar verilen borçlu tarafından iflastan kurtulmak amacıyla talep edilebilir. Borçlu, iflas masasının açılması ile tasfiye ve paraların alacaklılara dağıtımı arasındaki dönemde, konkordato teklifinde bulunabilir. Konkordato teklifinin kabul ve tasdik edilmesi durumunda borçlu hakkındaki iflas kararı bütün hüküm ve sonuçlarıyla kaldırılır. Konkordato teklifinin tasdik edilmesi için başarılı olma olasığının yüksek olması, sunulan ödeme planının gerçekçi olması ve alacaklılara zarar vermek gibi bir kastının bulunmaması gereklidir. Borçlu, iflas sonrası konkordato teklifini, iflas tasfiyesi sırasında iflas dairesine verir.
İflas tasfiye süreci ikinci alacaklılar toplantısından sonra durdurulur. İflas masasındaki malların paraya çevrilmesi, konkordato talebinden ticaret mahkemesinin vereceği tasdik veya red kararına kadar azami 6 ay süreyle otomatik olarak durur.
İkinci alacaklılar toplantısında konkordatonun kabulü hakkındaki karar, iflas idaresi tarafından iflas kararını vermiş olan ticaret mahkemesine tasdik talebiyle sunulur. Mahkeme talebi tasdik ederse durumu iflas idaresine bildirir. İflas idaresi de ilgili ticaret mahkemesinden iflasın kaldırılmasını talep eder ve böylece iflas ortadan kaldırılmış olur. Ticaret Mahkemesi korkordato talebini reddederse iflas idaresi tasfiyeye devam eder.
İflas konkordato belgesi dilekçesi örneğini sizler için hazırladık:
İflas konkordato belgesi nereden alınır sorusunun cevabı şu şekildedir: Ticari şirketlerin iflas ve konkordato ilan etmediklerine ilişkin belge bağlı bulunduları ilin ticaret sicilinden, gerçek kişiler ise adliyeden alabilirler. Ticari şirketler yukarıda bir örneği verilen dilekçe ve ticaret sicil gazetesi örneği ile bağlı bulundukları ilin ticaret siciline başvurarak iflas konkordato belgesini alabilirler.
Konkordato talebi sonrası iflasın sonuçları yani; iflas kararının sonuçları aşağıda açıklamalarıyla sıralanmıştır:
İflasın açılmasından sonra borçlunun haczedilebilir bütün malları, alacak ve haklarından oluşan bir iflas masası kurulur. Borçlu masaya dahil mal varlığı üzerinde tasarrufta bulunma yetkisini iflas masasına devreder. İflas edenin iflas masasına dahil edilmeyen malları ve medeni haklarını üzerinde herhangi bir kısıtlama getirilmez. İflas sürecinin amacı iflas masasına giren mal ve hakların tasfiye edilerek elde edilecek hasılattan alacaklılara ödeme yapılmasıdır.
İflasın açılmasıyla, iflas eden aleyhine daha önce başaltılan yasal takipler durdurulur ve iflas kararının kesinleşmesiyle de düşer. Tasfiye süresince iflas eden hakkında yeni takip yapılamaz. Sonuç olarak, yasal takipler durdurulmuş olunur.
İflasın açılması ile vadesi gelmemiş borçlar otomatik olarak muaccel hale gelirken, borçlunun üçüncü şahıslardan alacakları ise iflas masasına ödenir.
İflasın açılmasıyla mevcut borçlara faiz işletilmesine son verilir. Alacaklar, iflasın açılmasına kadar işlemiş faizleriyle birlikte iflas masasına kaydettirilebilir. Bu durumda mevcut faiz talebine son verilmiş olunur.
Borçlunun kefil olduğu borçlar, masaya borç olarak kaydedilir ve bunlar da diğer borçlar gibi iflas masası tarafından ödenir.
Şahıs şirketlerinin iflasında, şirket alacaklıları, alacaklarını almadıkça, ortakların kişisel alacaklıları şirket mallarına başvuramazlar. Şahıs şirketinin iflası, ortakların iflasını gerektirmez ancak depo kararına rağmen para yatırılmadığı takdirde, alacaklı, şirketle birlikte ortakların iflaslarına karar verilmesini mahkemeden isteyebilir. Alacaklının, şirket masasından alacağını tamamen alamaması halinde ortakları iflas yoluyla takip hakkı saklıdır. Ortakların kişisel alacaklıları ile şirket alacaklıları arasında bir öncelik ve imtiyaz hakkı yoktur. Şirketin iflası hâlinde ortaklar, koydukları sermaye ve işlemekte olan faizler için masaya giremezler, ancak, işlemiş faizlerle ücretler ve şirket lehine yaptıkları giderler için herhangi bir alacaklı gibi masaya girebilirler.
Sadece tacir sıfatı taşıyan gerçek kişiler ve ticari işletmeler iflas talebinde bulunabilirler veya iflaslarına karar verilebilir. İflasına karar verilen gerçek kişilere icra takibi yapılamaz. Alacaklılar, iflas masasına alacak kaydı yaptırmak suretiyle talepte bulunabilirler. İflas eden gerçek kişi üzerinde kayıtlı mallar iflas masası tarafından satılır, alacaklılara pay edilir ve dosya kapatılır. Alacağını alamayan alacaklılara aciz belgesi verilir. İflas kapandıktan sonra iflas edenin yeni bir mal edindiğini ispat edilmesi halinde iflas yeniden açılır ve tasfiyeye devam edilir, masaya ait olan bu mal veya hakka el konarak satılır ve aciz belgesine dayanarak alacaklılara ödeme yapılır. İflasın yeniden açılması ile faiz işletimi durdurulacağı için alacak, iflasın açıldığı tarihe kadar işlemiş faizi ile birlikte iflas masasına kaydettirilir. Borçlunun yeni bir mal edindiği kanıtlanmadıkça eski borçlardan dolayı hakkında bir işlem yapılamaz.
Şahıs şirketi, Kollektif Şirket veya Adi Komandit Şirket statüsünde kurulabilir, asgari sermaye yükümlülüğü yoktur, emek semaye olarak gösterilebilir, ortakları gerçek kişilerdir, sorumlulukları sınırsızdır ve gelir vergisi mükellefidir, alacaklılar, şirketin feshini talep edebilirler, ticaret ünvanında ortaklardan birinin adı yer almak zorundadır.
Sermaye şirketi, Limited Şirket, Anonim Şirket veya Komandit Şirket statüsünde kurulabilir, şirket türlerine göre asgari sermaye yükümlülükleri yasayla belirlenmiştir, kurumlar vergisi mükellefidirler, ticaret unvanlarında şirketin faaliyet konusu yer alır, emek sermaye olarak gösterilemez, ortaklar gerçek veya tüzel kişi olabilirler ve sorumlulukları koydukları sermaye ile sınırlıdır.
Daha çok tüzel kişilerin başvurduğu konkordato talebine (iflas ertelemeye), gerçek kişiler de başvurabiliyor. Kredi kartı borcu, kredi borcu, gayrimenkul borcu gibi borçlu durumlarda bireyler de yani doğrudan tacir olmayan kişiler de konkordato ilan edebiliyor. Bireysel konkordato etmenin ise riskleri bulunuyor.
Ülkemizde bugüne kadar kişisel konkordato ilan eden iki vatandaş bulunuyor. İlk kararlar Mersin Adliyesi'nden Z.Ş. için ve Aydın/Kuşadası'ndan Ahmet Şengel için geldi.
İlgili Terimler ve Anlamları
Resmi bir işlem hakkında bilgi vermek amacıyla yetkili bir makam tarafından düzenlenen yazılı belgenin ilgililere iletilmesidir.
Türk Ticaret Kanunda iflas, “tacir veya tacir statündeki borçlulunun artık borcunu ödeyememesi,” olarak tanımlanır.
Belirli sayıda gerçek kişinin ekonomik çıkar sağlamak amacıyla kurulan, tüzel kişiliğe sahip ve ortakların sınırsız sorumlu olduğu şirketlerdir.
Bir işin yapılması veya borcun ödenmesi için tanınan süredir.
Tetkik etmek, bir şeyi detaylı olarak incelemek, araştırmaktır.
Borçlunun, borçlarının yapılandırılması talebiyle ilgili mercilere müracat etmesidir. Borçlar, geri ödemeyi kolaylaştıracak bir ödeme planına göre yeniden yapılandırılabilir.
İstekte bulunmak demektir.
Alacaklıların yarısından ve alacağın üçte ikisinden fazlası konkordato teklifini kabul ederlerse, konkordato ticaret mahkemesinin tasdikine sunulur. Ticaret mahkemesi, konkordatoyu tasdik ederse, konkordato hüküm ve sonuçlarını doğurmaya başlar. Borçlu, borçlarını konkordato hükümleri çerçevesinde ödemeye başlar.
seafoodplus.info
Yayınlanma: - 07 Eylül Güncellenme:
Son dönemlerde ard arda yaşanan ekonomik gelişmeler Türkiye’deki bazı firmaları zora soktu. Yaşanan zorlukların üstesinden gelemeyen bazı firmalar konkordato ilan etti. Son 1 yılda bu firmaların sayısı 13’e ulaştı. Peki ya konkordato nedir? Konkordato süresi içinde şirket borçlarının bir kısmını ödemek zorunda. Bu sürede yeni borç alınamıyor. Şirket için alacaklılar herhangi bir haciz işlemi başlatamıyor.
İşte konkordato ilan eden o firmalar;
Konkordato ilan tarihi:
Türkiye’de mücevher alanında ön plana çıkan firmalardan biri olan Gilan, konkordato ilan etti. Firmanın üst düzey yöneticisi Osman Geylan neden konkordato ilan ettiklerinin detaylarını anlatı. 3 Eylül Pazartesi günü konkordato için başvurduklarını ifade eden Geylan, 5 Eylül Çarşamba günü de konkordato ilan ettiklerini dile getirdi. Geylan, “İşimize odaklanabilmek için bunu yaptık, amacımız mevcut vadeleri uzatmak. Borçlu olduğumuz bankaların markamıza bakış açısı olumlu, böyle dönemler beraber hareket edilmesi gereken dönemler, Türkiye hedeflerine markalarıyla ulaşabilir” dedi.
HOTİÇ
Konkordato ilan tarihi:
Türkiye’de satış noktası bulunan, 80 yıllık ünlü ayakkabı markası Hotiç’de geçtiğimiz günlerde konkordato ilan etmişti. Hotiç CEO'su Alihan Hotiç'in yaptığı açıklamada şirketin son dönemde piyasadaki hareketlerden dolayı nakit sıkışıklığı çektiğini söylemişti.
KESKİNOĞLU
Konkordato ilan tarihi:
55 yıllık bir firma olan Keskinoğlu, nakit sıkışıklığı nedeniyle iflas erteleme yerine getirilen konkordato başvurusu yapmıştı. Şirket, neden olarak ise ticari faaliyetlerini devam ettirebilmek için bulunduğunu açıklamıştı. Konkordato süresi boyunca şirket yönetimindeki kişiler birçok mal varlığını satışa çıkardı. Tabi yaşanan bu sıkıntılar nedeniyle Keskinoğlu Şirketler Grubu birçok işçinin de işine son verdi. seafoodplus.info Keskinoğlu’nun durumunu patronları Mehmet ve Fevzi Keskinoğlu’ndan dinlediklerini iki günlük bir yazı dizisinde okurlarına aktarmıştı.
İlginizi ÇekebilirBir devin zor günleri/1: Keskinoğlu'nda neler oluyor?İlginizi ÇekebilirBir devin zor günleri/2: Bir köy, otomobil satıldıREMOİL
Konkordato ilan tarihi:
Yılda milyon lira cirolu Türkiye genelinde bayileri bulunan akaryakıt dağıtım şirketi Remoil’de konkordato ilan etmişti. Remoil’in konkordato başvurusu İstanbul Anadolu Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından kabul edilmişti. Şirket, konkordatoya giden süreçte kısa vadeli banka kredilerindeki sorunlarla birlikte bankaların yeniden yapılandırma taleplerini sürüncemede bırakması da dikkat çekmişti.
MAKRO MARKET
Konkordato ilan ettiği tarih:
Türkiye'nin en büyük market zincirleri arasında yer alan Makro Market, içine düştüğü mali sıkıntıyı aşamayınca konkordato talebinde bulunmuştu. Makro ve Uyum marketlerini bünyesinde bulunduran Makro Market A.Ş'nin Türkiye genelinde mağazası bulunuyor. 6 bin kişinin çalıştığı Makro’nun cirosu milyar lira.
MENDO İÇ GİYİM
Konkordato ilan ettiği tarih:
Tekstil sektöründeki geçmişi 40 yıla yakın olan Osman Alyüz, çoğunluk hissedarı olduğu Mendo İç Giyim Tekstil Pazarlama Ve Dış Ticaret Limited Şirketi, Mendoğlu Çamaşırları Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi, Menpa Mağazacılık Pazarlama Tekstil Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi için konkordato başvurusunda bulundu. Dava başvurusu İstanbul Anadolu 2. Asliye Mahkemesi'ne yapıldı. Mahkeme, yapılan başvuru sonrası, şirketleri hacizlere karşı korumaya alacak tedbir kararı verdi.
Konkordato ilan ettiği tarih:
Türkiye’nin en büyük üç plastik boru üreticisinden biri olan milyon lira cirolu Dizayn Boru, içine girdiği mali darboğazı aşamayınca iflas ertelemenin yasaklanması sonrası hayata geçen yeni konkordato yasası kapsamında mahkemeye başvuruda bulunmuştu. Başvuruda, şirketin hacizlere karşı korumaya alınması talep edilmişti.
EURONET CAR RENTAL
Konkordato ilan ettiği tarih:
Araç kiralama sektörünün devlerinden Euronet Car Rental’da konkordato ilan eden firmalara arasında… Araç kiralama sektörünün devlerinden yaşadığı mali sıkıntıyı aşamayınca mahkemeye başvurmuştu. Hacizlere karşı koruma talep eden şirketin konkordato davasında tedbir kararı çıktı. Euronet Car Rental 20 yıla yakın bir süreden beri faaliyet gösteriyor.
Konkordato ilan ettiği tarih:
Yarım asra yakın bir süredir faaliyet gösteren Ankara merkezli Aker İnşaat AŞ mali darboğaza girmişti. Şirket hacizlere karşı koruma talep etti. ve mahkeme şirket faaliyetlerinin denetimi için konkordato komiseri heyeti atamıştı. Aker İnşaat Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne konkordato davası açtı.
Konkordato ilan ettiği tarih:
Tekstil sektöründe çeyrek asırdan beri faaliyet gösteren Om-Ar Tekstil, mali sorunları aşmakta güçlük çekince mahkemeden konkordato talebinde bulunmuştu. Om-Ar Tekstil İnşaat AŞ, İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesine konkordato davası açtı.
Konkordato ilan ettiği tarih:
Kayseri'de 4 kuşaktır faaliyet gösteren Nalpaş Gıda’da mali açıdan darboğaza girdi. Mahkemeye başvuran şirket hacizlere karşı koruma istemişti. Mahkeme, şirkete yönelik tedbir kararı vererek geçici konkordato komiseri heyeti atamıştı.
Konkordato ilan ettiği tarih:
Otel tekstil ürünleri üreticisi Efecan Tekstil yaşadığı mali sıkıntıyı aşamayınca mahkemeye başvurmuştu. Hacizlere karşı koruma talep eden şirkete tedbir kararı verildi ve iki kişilik geçici konkordato komiseri heyeti atandı.
SMACH GIDA
Konkordato ilan ettiği tarih:
Manisa merkezli, dondurma makinesi imalatı ve satışı yapan Smach, mali sıkıntıları aşamayınca konkordato başvurusunda bulunmuştu. Manisa 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülen davanın duruşması 5 Temmuz'da yapıldı. Mahkeme şirket hakkında tedbir kararı verdi. Bu kararla birlikte şirket, hacizlere karşı korumaya alınmış oldu.
AlihanAnkarabankabeyazÇarşambaCumhurbaşkanıdavaEkonomiHotiçistanbulKayserimahkemeManisaotomobilPazartesiSanayiTürkiyeyumurta
Konkordato sayılı icra ve iflas Kanunun; inci maddesinde, aşağıdaki şekilde açıklanmıştır;
‘“Borçlarını, vadesi geldiği hâlde ödeyemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bulunan herhangi bir borçlu, vade verilmek veya tenzilat yapılmak suretiyle borçlarını ödeyebilmek veya muhtemel bir iflâstan kurtulmak için konkordato talep edebilir.
Konkordato borçluyu olası iflastan korumak için alacaklı ile arasında borçlarını belirli bir takvimde ödenmesi için yapılan bir anlaşma ve hukuki süreç niteliğindedir.
sayılı gelir vergisi kanununun;
nci maddesinde, “Kazai bir hükme veya kanaat verici bir vesikaya göre tahsiline artık imkan kalmayan alacaklar, değersiz alacaktır.
Değersiz alacaklar, bu mahiyete girdikleri tarihte tasarruf değerlerini kaybederler ve mukayyet kıymetleriyle zarara geçirilerek yok edilirler.
İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerin bu madde hükmüne giren değersiz alacakları, gider kaydedilmek suretiyle yok edilirler.”,
üncü maddesinde, "Ticari ve zirai kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olmak şartıyla;
1. Dava veya icra safhasında bulunan alacaklar;
2. Yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunan dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük alacaklar; şüpheli alacak sayılır.
Yukarıda yazılı şüpheli alacaklar için değerleme gününün tasarruf değerine göre pasifte karşılık ayrılabilir.
Bu karşılığın hangi alacaklara ait olduğu karşılık hesabında gösterilir. Teminatlı alacaklarda bu karşılık teminattan geri kalan miktara inhisar eder.
Şüpheli alacakların sonradan tahsil edilen miktarları tahsil edildikleri dönemde kâr zarar hesabına intikal ettirilir." hükümleri yer almaktadır.
sayılı kanununun;
nci maddesinde, “Konkordato talebi üzerine mahkeme, ncı maddede belirtilen belgelerin eksiksiz olarak mevcut olduğunu tespit ettiğinde derhâl geçici mühlet kararı verir ve nci maddenin ikinci fıkrasındaki hâller de dahil olmak üzere, borçlunun malvarlığının muhafazası için gerekli gördüğü bütün tedbirleri alır.
Geçici mühlet üç aydır. Mahkeme bu üç aylık süre dolmadan borçlunun veya geçici komiserin yapacağı talep üzerine geçici mühleti en fazla iki ay daha uzatabilir, uzatmayı borçlu talep etmişse geçici komiserin de görüşü alınır. Geçici mühletin toplam süresi beş ayı geçemez.
inci maddesinde, “Geçici mühlet, kesin mühletin sonuçlarını doğurur.
Mahkemece geçici mühlet kararı, ticaret sicili gazetesinde ve Basın-İlan Kurumunun resmî ilân portalında ilân olunur ve derhâl tapu müdürlüğüne, ticaret sicili müdürlüğüne, vergi dairesine, gümrük ve posta idarelerine, Türkiye Bankalar Birliğine, Türkiye Katılım Bankaları Birliğine, mahallî ticaret odalarına, sanayi odalarına, taşınır kıymet borsalarına, Sermaye Piyasası Kuruluna ve diğer lazım gelen yerlere bildirilir.
Geçici mühletin uzatılmasına ve geçici mühletin kaldırılarak konkordato talebinin reddine ilişkin kararlar da ikinci fıkra uyarınca ilân olunur ve ilgili yerlere bildirilir.”,
uncu maddesinde, “Mahkeme, kesin mühlet hakkındaki kararını geçici mühlet içinde verir.
Konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olduğunun anlaşılması hâlinde borçluya bir yıllık kesin mühlet verilir. Bu kararla birlikte mahkeme, yeni bir görevlendirme yapılmasını gerektiren bir durum olmadığı takdirde geçici komiser veya komiserlerin görevine devam etmesine karar verir ve dosyayı komisere tevdi eder.
Kesin mühlet verilmesine, kesin mühletin uzatılmasına ve kesin mühletin kaldırılarak konkordato talebinin reddine ilişkin kararlar, inci madde uyarınca ilân edilir ve ilgili yerlere bildirilir.”,
inci maddesinde, “Konkordato talebi ile amaçlanan iyileşmenin, kesin mühletin sona ermesinden önce gerçekleştiğinin komiserin yazılı raporuyla mahkemeye bildirilmesi üzerine mahkemece resen, kesin mühletin kaldırılarak konkordato talebinin reddine karar verilir.
nci maddesinde, “İflâsa tabi borçlu bakımından, kesin mühletin verilmesinden sonra aşağıdaki durumların gerçekleşmesi hâlinde komiserin yazılı raporu üzerine mahkeme kesin mühleti kaldırarak konkordato talebinin reddine ve borçlunun iflâsına resen karar verir:
İflâsa tabi olmayan borçlu bakımından ise birinci fıkranın (b) ve (c) bentlerindeki hâllerin kesin mühletin verilmesinden sonra gerçekleşmesi durumunda, komiserin yazılı raporu üzerine mahkeme kesin mühleti kaldırarak konkordato talebinin reddine resen karar verir.”,
üncü maddesinde, “Mühlet içinde borçlu aleyhine 21/7/ tarihli ve sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre yapılan takipler de dahil olmak üzere hiçbir takip yapılamaz ve evvelce başlamış takipler durur, ihtiyatî tedbir ve ihtiyatî haciz kararları uygulanmaz, bir takip muamelesi ile kesilebilen zamanaşımı ve hak düşüren müddetler işlemez.
ncı maddesinde, “Konkordatonun tasdiki kararında alacaklıların hangi ölçüde alacaklarından vazgeçtiği ve borçlunun borçlarını hangi takvim çerçevesinde ödeyeceği belirtilir.
Geçici Mühlet Kararından Önce Dava veya İcra Safhasına İntikal Etmiş Alacaklar
sayılı Kanunun üncü maddesi kapsamında karşılık ayrılmış ise mahkeme tarafından geçici mühlet kararı verilmesi, alacağa ilişkin şüphelilik durumunda herhangi bir değişiklik meydana getirmediğinden, daha önce ayrılan karşılığa ilişkin herhangi bir düzeltme yapılmasına gerek bulunmamaktadır.
Geçici Mühlet Kararından Önce Dava veya İcra Safhasına İntikal Etmemiş Alacaklar
Geçici mühlet kararından önce dava veya icra safhasına intikal ettirilmemiş alacaklar için geçici mühlet kararının ilan edildiği hesap dönemi itibariyle şüpheli alacak karşılığı ayrılabilir.
Geçici Mühletin Kaldırılarak Konkordato Talebinin Reddedilmesi
Geçici mühlet kararından önce dava veya icra safhasına intikal etmiş olması nedeniyle karşılık ayrılan alacaklar için herhangi bir düzeltme yapılmaması,
Geçici mühlet kararının ilan edilmesi ile karşılık ayrılan alacaklar için ise, ayrılmış olan karşılıkların geçici mühletin kaldırılarak konkordato talebinin reddine ilişkin kararın ilan edildiği hesap dönemi itibariyle düzeltilmesi (karşılığın iptal edilmesiyle gelir hesabına alınması)
Kesin Mühlet Kararı Verilmesi
sayılı Kanun uygulamasında, şüpheli hale gelen alacak için bu dönemde karşılık ayrılması gerekmekte olup, ilgili olduğu hesap döneminde ayrılmayan karşılığın sonraki hesap dönemlerinde dikkate alınması mümkün bulunmadığından, geçici mühlet kararının ilan edildiği hesap dönemi itibariyle şüpheli alacak karşılığı ayrılmamışsa sonraki hesap döneminde kesin mühlet kararının ilan edilmesi durumunda şüpheli alacak karşılığı ayrılamaz.
Borçlunun Mali Durumunun Düzelmesi Halinde Kesin Mühlet Kararının Kaldırılması
sayılı Kanunun inci maddesi uyarınca, konkordato talebi ile amaçlanan iyileşmenin kesin mühletin sona ermesinden önce gerçekleşmesi nedeniyle konkordato talebinin reddine karar verilmesi halinde;
Geçici mühlet kararından önce dava veya icra safhasına intikal etmiş olması nedeniyle karşılık ayrılan alacaklar için herhangi bir düzeltme yapılmaması,
Geçici mühlet kararının ilan edilmesi ile karşılık ayrılan alacaklar için ise ayrılmış olan karşılıkların konkordatonun reddine ilişkin kararın ilan edildiği hesap dönemi itibariyle düzeltilmesi gerekmektedir.
Kesin Mühlet İçinde Konkordatonun Reddi ve İflasın Açılması
sayılı Kanunun nci maddesinde, iflâsa tabi borçlu bakımından, kesin mühletin verilmesinden sonra ilgili maddede belirtilen şartların gerçekleşmesi hâlinde mahkeme tarafından kesin mühletin kaldırılarak konkordato talebinin reddine ve borçlunun iflâsına resen karar verilmesi öngörülmüş olup, bu durumda ilgili mevzuatına uygun olarak iflas masasına kaydedilen alacaklarda şüphelilik hali devam edeceğinden daha önce ayrılan karşılıklara ilişkin düzeltme yapılmasına gerek bulunmamaktadır.
Konkordato Projesinin Tasdik Edilmesi
Bu kapsamda, alacakların borçlu lehine vazgeçilen kısmı, değersiz alacak niteliğini kazanacak ve değersiz alacak ile bu alacağa isabet eden karşılık, konkordatonun tasdiki kararının ilan edildiği (bağlayıcı hale geldiği) hesap dönemi itibariyle sayılı Kanunun nci maddesi hükmüne uygun olarak yok edilecektir.
Projenin tasdik edilmesiyle beraber alacağın vazgeçilmeyen kısmının vadesi ise proje çerçevesinde uzatılmış olacaktır. Buna göre mahkemece tasdik edilen konkordato projesiyle alacaklı ile borçlu arasında yeni bir borç ilişkisi kurularak eski borç vade/miktar itibariyle yenilendiğinden bu alacaklar, şüpheli alacak olma vasfını kaybedecektir. Dolayısıyla söz konusu alacaklar için ayrılmış olan karşılıkların, konkordatonun tasdiki kararının ilan edildiği (bağlayıcı hale geldiği) hesap dönemi itibariyle düzeltilmesi gerekmektedir
Diğer Hususlar
Muaccel hale gelmediği için dava veya icra safhasına intikal ettirilmemiş olan alacaklardan, vadesi geçici ve kesin mühlet sürelerine rastlayanlar, vadenin dolduğu hesap döneminde şüpheli alacak uygulamasına konu edilebilecektir.
ÖRNEK UYGULAMA
A Ticaret ve Sanayi AŞ. ‘ nin B Ticaret Ltd.Şti. ‘den tarihi itibari ile TL Açık cari hesap alacağı gözükmektedir. Ayrıca A Ticaret ve Sanayi AŞ, B Ticaret Ltd.Şti. ‘den daha önceki dönemlerde yapılan işlerle ilgili olarak tahsil ettiği ve henüz vadesinin gelmediği aşağıdaki vadelerde TL Çeki elinde bulundurmaktadır.
vadeli TL
vadeli TL
vadeli TL
vadeli TL
Görüldüğü üzere tarihi itibari ile B Ticaret Ltd.Şti.’ nin A Ticaret ve Sanayi AŞ’ de TL riski bulunmaktadır.
B Ticaret Ltd.Şti tarihinde mahkemeye başvurarak konkordato talebinde bulunmuştur. Mahkeme gerekli incelemeleri yaptıktan sonra tarihinde geçici mühlet süresinin başladığını ilan etmiştir.
A Ticaret ve Sanayi AŞ. ‘ nin Yapması Gereken Kayıtlar
Durum 1
Geçici mühlet kararından önce dava veya icra safhasına intikal ettirilmemiş alacaklar için geçici mühlet kararının ilan edildiği hesap dönemi itibariyle şüpheli alacak karşılığı ayrılabilir.
Bu durumda tarihi itibari ile açık cari hesap alacağı TL + muaccel hale gelen alacalar ( ve vadeli çekleri için) TL Toplamda TL şüpheli ticari alacak karşılığı ayırabilecektir.
Şüpheli Ticari Alacaklar
B Ticaret Ltd.Şti
Alıcılar
B Ticaret Ltd.Şti
Alınan Çekler
B Ticaret Ltd.Şti
Karşılık Giderleri
Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı
Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı
B Ticaret Ltd.Şti
Durum 2
ve vadeli TL Tutarındaki çekler için ise ilgili sirkünün diğer hususlar bölümünde yer alan Muaccel hale gelmediği için dava veya icra safhasına intikal ettirilmemiş olan alacaklardan, vadesi geçici ve kesin mühlet sürelerine rastlayanlar, vadenin dolduğu hesap döneminde şüpheli alacak uygulamasına konu edilebilecektir açıklaması kapsamında yılı içinde geçici veya kesin mühlet süresine bakılmaksızın şüpheli ticari alacaklar kapsamında karşılık ayrılabilecektir.
Şüpheli Ticari Alacaklar
B Ticaret Ltd.Şti
Alınan Çekler
B Ticaret Ltd.Şti
Karşılık Giderleri
Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı
Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı
B Ticaret Ltd.Şti
Geçici mühlet süresi tarihinden itibaren (ek süresi talep edilmemesi halinde) 3 aydır. tarihinden itibaren konkordato kabul edilmesi halinde kesin mühlet süresi başlayacaktır. İşletme tarihi itibari ile muaccel halde olan TL alacağına şayet karşılık ayırmamış olsaydı, bu tarihten sonra bu alacağı için karşılık ayırması mümkün olmayacaktı.
Durum 3
tarihinde geçici mühlet süresi içinde konkordato talebi red edilmiş olsaydı yapılacak kayıt aşağıdaki gibi olacaktı. tarihi itibari ile ayrılan toplam karşılık TL olduğundan bu tutarın gelir hesabına alınması gerekir.
Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı
Önceki Dönem Gelir ve Karları
Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığının iptali
Durum 4
tarihinde konkordato projesi kabul edilmiş ve A Ticaret ve Sanayi AŞ. B Ticaret Ltd.Şti ile TL alacağın TL’ sinin Tarihine kadar ödenmesi konusunda anlaşma sağlamıştır.
Bu durumda karşılık ayrılmış olan TL ‘nin hesap dönemi sonuna kadar gelir hesaplarına intikal ettirilmesi gerekir.
Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı
Önceki Dönem Gelir ve Karları
Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığının iptali
Durum 5
tarihinde konkordato projesi kabul edilmiş ve A Ticaret ve Sanayi AŞ. B Ticaret Ltd.Şti ile TL alacağın TL’ sinin Tarihine kadar ödenmesi konusunda anlaşma sağlamıştır. (A işletmesinin hiç karşılık ayırmadığını varsayarsak)
Bu durumda TL (tamamı Hesapta olduğunu varsayımı ile) değersiz alacak hükmündedir. Bu tutar hesap dönemi itibariyle sayılı Kanunun nci maddesi hükmüne uygun olarak yok edilecektir.
Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar
Alıcılar
B Ticaret Ltd.Şti
“Diğer taraftan, sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin dördüncü fıkrasında yapılan değişiklikle, Vergi Usul Kanununun nci maddesine göre değersiz hale gelen alacaklara ilişkin hesaplanan ve beyan edilen KDV’nin, alacağın zarar yazıldığı vergilendirme döneminde indirim konusu yapılabileceği; şu kadar ki Vergi Usul Kanununun üncü maddesine göre karşılık ayrılmak suretiyle gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınan KDV’nin bu fıkra kapsamında indirim konusu yapılabilmesi için gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gelir olarak dikkate alınmasının şart olduğu hükme bağlanmıştır.
Özellikle ülkemizde son yıllarda yaşanan ekonomik kriz ile birlikte bir çok firma konkordato sürecine girmektedir. Konkordato ilan eden firmalara mal ve hizmet satan işletmeler konkordato projesi başarılı olmadığı takdirde alacaklarını tahsil edememe riski ile karşılaşmaktadırlar. Konkordato projesinin başarıya ulaşmayacak gibi değerlendirerek karşılık ayrılması alacağını tahsil edememiş firmaya küçük bir vergi avantajı sağlayacaktır. Ancak karşılık ayırma işlemini geçici mühletin başladığı hesap dönemi ile kısıtlamanın (muaccel hale gelmemiş alacaklar hariç) çok doğru bir karar olduğu söylenemez. Karşılık ayırma işlemi geçici mühlet süresinin başladığı hesap dönemi ile sınırlandırılmayıp kesin mühlet dönemine isabet eden hesap dönemi içinde uygulanıyor olması alacağını tahsil edememiş işletmeler için küçük bir vergi avantajı olurdu. Konkordato projesinin tamamen veya kısmen başarılı olması haline tahsil edilen tutarlarında, daha önceden ayrılan karşılıklar göz önünde bulundurularak gelir hesaplarına aktarılması gerekir.
KAYNAKÇA
Kaynak: seafoodplus.info
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemizekayıt olun.
>> Vergi Affı Rehberi ( Soru - Cevap) Ücretsiz E-Kitap:hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.
GÜNDEM