Izdırap Mı Istırap Mı
Şimdi de TDK'nın “ızdırap” kelimesi tartışma yarattı
Gökhan TİMURHAN / GAZETE HABERTÜRK
Türk Dil Kurumu (TDK) Sözlüğü’ndeki “müsait” ve “kirli” tartışmalarının ardından bu kez de “ızdırap” tartışması başladı. Arapça kökenden gelen ve acı, üzüntü, keder anlamını taşıyan “ıstırap” yerine TDK sözlüğünde “ızdırap” denilmesi, edebiyatçılar tarafından eleştiri konusu yapıldı. “Istırap ve acı çeken” anlamını taşıyan bir başka sözcük olan “mustarip”in ise “muzdarip” olarak yazılması eleştirildi. Dil Derneği Başkanı Sevgi Özel, söz konusu sözcüklerin doğru yazımının “ıstırap” ve “mustarip” olduğunu belirtti.
Sevgi Özel şunları anlattı: “TDK’nın sözlüğü ve kılavuzu yanlışlarla dolu. Yüzlerce bileşik sözcüğün yazımı yanlıştır, pek çok sözcüğün üzerinde gereksiz ‘^’ imi var. Sorularımıza yanıt veremiyorlar. Kimisini düzeltiyorlar. Örneğin öğretmenler, yazarlar, çocuk ve gençler, bir yıl önce edindikleri Yazım Kılavuzu’nda bir yıl sonra başka yazım biçimleriyle karşılaşıyorlar. Bu nedenle çocukların sınavlarda başarısız olması bile söz konusu. TDK Sözlüğü’nde ‘ızdırap’ ve ‘muzdarip’ diye yazılan sözcüklerin doğrusu ‘ıstırap’ ve ‘mustarip’tir. Her ikisi de dilimize Arapça’dan gelmiştir.”
word bunları ısrarla ıstırap, mustarip yapıyor. ekşi'ye baktım evet doğrusu ıstırap, mustarip yazmışlar. tdk'ya baktım muzdarip, ızdırap var. galiba eskiden ıstırap, mustarip ti sonra tdk muzdarip ile ızdıraba mı döndü?
nedir durum? çoğu insan ızdırap, muzdarip diye kullanıyor ama konuya hakim biri yanıtlasın lütfen. bana göre şöyle, böyle olayına girmeyelim :)
tdk gibi içi boşaltılmış, atatürk'ün kurduğu haliyle hiçbir alakası kalmamış bir kurumun dediğini dinlemektense kendi kulağına hangisi güzel geliyorsa onu kullanmanı öneririm naçizane. dil nehir gibidir, önüne ne kadar engel de koysanız kendi yolunu bulur.
konuyla alakalı bir şey diyebilir miyim izninizle. :) dil şudur ki insanlar bir araya gelip kurallar yaratalım, şuna şöyle diyelim, artık bu böyle kabul görsün, bu böyle okunsun, şöyle yazılsın falan dememişler. insanların dediği neyse doğru olan da odur. dil canlı bir varlıktır, devamlı değişim halindedir.
şimdi siz bu kelimeyi "ızdırap" diye kullanıyorsanız öyle kullanmaya devam edin. kaldı ki bu kelimeler tartışmalı kategoride. bir kurum böyle diyor, diğeri başka. tdk denilen kuruma zaten güvenmeyin. son yıllarda çokça değişimler meydana getirdi.
arapça orijinalinde "dad" harfi ile yazılan bir kelimeyi niye "ısdırap" olarak yazıyorlar, bunu da anlamadım. bu harf d veya z sesi veriyor. bunu da arapçacı arkadaşlar açıklasın. :)
Olay basit: Dil kuralları sebepsiz yere varlar, imlâ kurallarını TDK öyle dediği için uyguluyoruz, herhangi bir mantıkları olduğu için değil. Ortada resmi bir sınav varsa kabul edilmesi gereken TDK'dir doğal olarak. Ya yoksa? Yoksa neyi kullanıyorsan kullan. Dil derneği sarmısak diyor TDK sarımsak diyor, bunun gibi bir sürü şey var, hepsi de rastgele ayrımlar. Ben de mesela ağabey yazmayı sevmiyorum, ağbi yazıyorum. Bu kelime dışında ise kaynağım her zaman TDK'dir. Önemli olan tutarlı olmak, ıstırap deyip sarmısak demiyorsan bir sıkıntı vardır.
İmla kurallarının da mantığı vardır. Sebepsiz değildir. Bunu Ana Yazım Kılavuzu'nun başında gayet güzel izah ediyorlar. Peşi sıra TDK'nın tutarsız ve mantıksız uygulamalarını da eleştiriyorlar. Bu arada belirteyim piyasadaki en güvenilir (yayınevleri, akademisyenler vb. hep bunu kullanır) imla kılavuzu eski TDK
başkanı Ömer Asım Aksoy başkanlığındaki bir kurulca hazırlanan Ana Yazım Kılavuzu 'dur ve orada da Istırap ve mustarip demekte.
@traveller
duyurunun editlenmedigi ortada. bi pardon desen sorun cözülcek aslinda ;)
ıstırap doğru. mustarip konusunda emin değilim fakat aynı kök olduguna göre, ıstırap doğru ise, diğerinin de mustarip olması gerekecektir.
1